Beschouw PFAS als één klasse en stop met het niet-essentiële gebruik van deze forever chemicals, betoogt een internationale paper.

. De roep om het aanpakken van alle poly- en perfluoralkylstoffen klinkt al langer vanuit de wetenschappelijke kringen, maar vooralsnog zonder duidelijke stappen door de industrie zelf of harde maatregelen vanuit de politiek.

In de praktijk vervangt de industrie nu een enkele verboden verbinding, bijvoorbeeld PFOA, door een alternatief uit dezelfde klasse, in het geval van PFOA was dat GenX. Voortschrijdend inzicht laat zien dat het alternatief op zijn manier doorgaans eveneens schadelijk is voor mens, dier en milieu.

In de paper stellen de overwegend Amerikaanse wetenschappers dat op basis van hun fysisch-chemische, milieu- en toxicologische eigenschappen je alle – het gaat om duizenden – PFAS-verbindingen feitelijk als één klasse kunt beschouwen. Het gaat daarbij om hun hoge persistentie, neiging tot accumulatie en (bekende dan wel potentiële) toxiciteit.

Deze onderbouwing opent de weg om alle PFAS in een keer in de ban te doen. De wetenschappers pleiten er voor om sowieso het niet-essentiële gebruik ervan zo snel mogelijk uit te bannen. Dit betoog sluit aan op het pleidooi van de Nederlandse regering voor een Europees verbod op niet-essentiële stoffen uit de PFAS-familie.

Als de politiek al een verbod overweegt dan zullen de vragen ‘Wat is een essentiële toepassing?’ en ‘Is er al een geschikt alternatief voor handen?’ de definitieve besluitvorming er niet makkelijker op maken. PFAS zijn immers door en door verweven met ons dagelijks leven door middel van onder meer regenjassen, koekenpannen en blusschuim. En juist die persistente eigenschap maakt ze hiervoor zo geschikt.

In een artikel in De Volkskrant laat mede-auteur Thomas Bruton van het Amerikaanse Green Science Policy Institute weten dat we ‘niet per se zonder waterdichte jassen komen te zitten’. Bruton wijst daarbij op de webpagina pfascentral waarop zijn instituut samen met de Amerikaanse Northeastern University een lijst bijhoudt van alternatieven.

_{Kwiatkowski, C.F. et al. (2020). Environ. Sci. Technol. Lett.}