FOM en BASF steken 1,3 miljoen in alternatieve koeltechniek

Magnetocalorische koelkasten en airco’s kunnen misschien een einde maken aan de fluorkoolwaterstofproblematiek. Onlangs kondigde chemieconcern BASF een vijfjarige samenwerking op dit gebied aan met de Stichting FOM.

Dergelijke koelmachines maken gebruik van het magnetocalorisch effect (MCE). Breng je bepaalde metalen en legeringen in een magnetisch veld, dan wordt hun elektronenspin aan banden gelegd. De entropie-afname leidt tot opwarming. Haal je het veld weg, dan koelt het metaal weer af.

De eerste op dit effect gebaseerde koelmachines werden driekwart eeuw geleden al gebouwd. Tot voor kort waren ze echter alleen interessant voor speciale toepassingen zoals lage-temperatuuronderzoek, omdat je er zeer zware elektromagneten en exotische metalen zoals gadolinium voor nodig had.

Recent zijn echter legeringen op basis van ijzer, mangaan en andere overgangsmetalen ontwikkeld die een sterk magnetocalorisch effect vertonen rond kamertemperatuur, en ook nog betaalbaar zijn. Een van de bedenkers is prof. Ekkes Brück (voorheen UvA, sinds kort TU Delft), die nu het FOM/BASF-project gaat leiden.

De Delftse vakgroep ‘Fundamental Aspects of Materials and Energy’ (FAME) gaat op zoek naar optimale magnetocalorische materialen. In De Meern onderzoekt BASF Nederland vervolgens de productiemogelijkheden op commerciële schaal.

Brück is redelijk optimistisch dat het principe kan uitgroeien tot een serieuze concurrent voor de huidige koelkasten. Zeker nu hij een partner van het formaat BASF heeft: “De koelindustrie, dat zijn echt grote jongens. Daar moet je wel tegenop kunnen.”

bron: FOM