Mediarecensie C2W8
De Universiteit Leiden lanceert een geslaagde film over wetenschapsethiek.
Je wilt studenten iets bijbrengen over ethiek binnen de wetenschap, hoe doe je dat? Niets stoffige colleges en achterhaalde readers: medewerkers van de Universiteit Leiden kozen voor film als medium om hun vrijdagochtendcolleges te voorzien van een gedegen start. Begin april beleefde de film On being a scientist – het vak draagt dezelfde naam – zijn première in de arthousebioscoop Trianon in Leiden.
‘Het is een aangenaam drama om naar te kijken’
Remco van Schadewijk – promovendus in de chemie – en Bas Haring – naast bekend schrijver en programmamaker ook bijzonder hoogleraar aan de UL en samen met Frans van Lunteren docent van de betreffende cursus – sloegen de handen ineen. Filmregisseur Joost van Ginkel maakte de cirkel rond en samen produceerden zij een Engelstalige film van een uur, opgedeeld in negen episodes, voor elk college een.
Elke episode bespreekt een thema, zoals plagiaat, intellectueel eigendom, wie strijkt met de eer?, publisch or perish en data tweaking. ‘De film moet studenten uitnodigen om in discussie te gaan’, zo vertelde Van Schadewijk C2W eerder aan de telefoon. On being a scientist stelt zaken aan de kaak en vervolgens is het de bedoeling dat studenten zelf beslissen wat goed of fout is, en zo hun eigen normen en waarden vormen.
Het fraaie van de productie is dat ze niet alleen negen ethische onderwerpen aansnijdt, maar ook in zijn geheel een aangenaam drama vormt om naar te kijken. De makers benadrukten na de première dat hun minimalistische budget dan ook voornamelijk is opgegaan aan goede acteurs, met Reinout Bussemaker in de hoofdrol. Zoals Van Schadewijk het poneerde: ‘De acteurs maken de situaties invoelbaar.’
Geen moralisme
On being a scientist laat ook, zonder moralistisch over te komen, zien dat zaken als plagiaat niet zo zwart-wit zijn. In deze film gaat het plagiaatgeval bijvoorbeeld eerder over misbruiken van een machtspositie. En hoe zit het met data tweaken? In de film zegt hoofdpersoon en wetenschapper Nicolas Ponter, die eiwit-eiwitinteracties onderzoekt, tegen een student dat iedereen zijn data poetst, dat iedereen weet dat iedereen dat doet, maar ‘zeg het gewoon tegen niemand’.
Dit zijn zo een paar kwesties die de film On being a scientist aansnijdt over een onderwerp, wetenschapsethiek, waar iedereen het over heeft, maar waar maar weinigen een antwoord op hebben. De film is een mooie ingang om met elkaar in discussie te gaan. Is bijvoorbeeld publish or perish de status quo? En wat vind ik er zelf van?
In juli volgt een MOOC die het cursusmateriaal en de film bundelt, zodat zo veel mogelijk mensen kunnen meedoen. De film is nu al online te bekijken. Kijk mee en vorm je eigen mening, zouden de makers zeggen.
Nog geen opmerkingen