Met zijn zelfgebouwde microscopen ontsloot Antoni van Leeuwenhoek een compleet nieuwe wereld. Maar hoe hij dat deed bleef een mysterie, zowel voor tijdgenoten als latere onderzoekers. Met neutronentomografie hebben Nederlandse onderzoekers voor twee originele instrumenten nu eindelijk het geheim kunnen ontrafelen.

Antoni van Leeuwenhoek (1623-1723) is zonder twijfel een van de grootste wetenschappers die Nederland heeft voortgebracht. Met zijn verbazingwekkende observaties van minuscuul leven – hij was de eerste die eencellige organismen waarnam en beschreef – stond hij aan de wieg van de moderne microbiologie. Maar hoe hij die baanbrekende ontdekkingen deed, bleef eeuwenlang een mysterie. Tijdgenoten probeerden tevergeefs te achterhalen hoe hij zijn superieure microscopen maakte. Maar Van Leeuwenhoek gaf zijn geheimen niet prijs en suggereerde dat hij een geheel eigen manier had om lenzen te maken.