Sinds de prehistorie houden mensen zich al bezig met chemie. The Story of Chemistry geeft een uitgebreid overzicht van wat er sindsdien is gebeurd.

In The Story of Chemistry beschrijft Anne Rooney, die vergelijkbare boeken schreef over onder meer biologie en astronomie, de chronologische geschiedenis van de scheikunde. Vanaf de eerste bladzijde is duidelijk dat Rooney zich heeft verdiept in de rol van chemie in de maatschappij, en hoe de chemie die positie verwierf. Ze start daarbij bij het allereerste begin, mogelijk de eerste chemische handelingen van de mens: pigmenten mengen voor grottekeningen.

De eerste helft van het boek richt zich voornamelijk op alchemie en daarin beschrijft Rooney uitgebreid verschillende theorieën en alchemisten. Hoewel de alchemie lang heeft bestaan, krijgt ze hier te veel aandacht. Er blijft daardoor weinig ruimte over om recente ontwikkelingen in de chemie te bespreken, bijvoorbeeld die in het periodiek systeem. De auteur besteedt, terecht, veel aandacht aan de totstandkoming van het periodiek systeem, maar bespreekt de relatief recente ontdekkingen van de laatste paar elementen niet. Dit is heel jammer en vooral een gemiste kans: Rooney had hier kunnen vertellen hoe je synthetische elementen maakt en hoe de naamgeving ervan werkt.

Geen verhaallijn

The Story of Chemistry heeft geen verhaallijn, maar behandelt de onderwerpen chronologisch, wat de tekst vrij droog maakt. Goedgekozen afbeeldingen en kaders moeten voorkomen dat de lezer afhaakt. De afbeeldingen, portretten van wetenschappers of tekeningen van apparatuur, maken het makkelijker om een voorstelling te maken bij datgene wat Rooney bespreekt. De kaders bevatten veelal extra informatie, uitleg van begrippen en citaten van wetenschappers. Sommige citaten zijn tijdloos en erg herkenbaar voor wetenschappers, zoals een uitspraak van Friedrich Wöhler: The great tragedy of science, the slaying of a beautiful hypothesis by an ugly fact.

‘Het voelt aan als een scheikundige encyclopedie’

De leukste kaders in het boek zijn gevuld met interessante weetjes en verrassende ontdekkingen. Zo schrijft Rooney dat de eerste heroïneverslaafden hun oude rommel, junk, verkochten om hun verslaving te bekostigen. Hier komt de naam junkies vandaan. Ondanks de leuke onderbrekingen zorgen de opbouw en inhoud ervoor dat het boek aanvoelt als een scheikundige encyclopedie.

Hoewel de weetjes voor iedereen te begrijpen zijn, geldt dat niet voor het hele boek. Op haar website geeft Rooney aan dat de boeken in de The Story of…-serie geschreven zijn voor niet-experts. The Story of Chemistry is echter niet geschikt voor leken. De citroenzuurcyclus, compleet met structuurformules, is geen goede manier om biochemie aan niet-chemici uit te leggen. Een (bio)chemicus zou dit boek misschien kunnen waarderen voor het uitgebreide overzicht van de geschiedenis van het vakgebied, maar een leek heeft Google nodig tijdens het lezen.

The Story of Chemistry, door Anne Rooney. Hardcover € 11,49; e-book € 2,99