Misschien is de Nobelprijs net dat extra zetje om de Europese Commissie tot verandering ten aanzien van de ggo-wetgeving aan te zetten, hoopt NBV-voorzitter Richard van Kranenburg.

Eindelijk was het dan zover: de langverwachte Nobelprijs voor Scheikunde is toegekend aan de grondleggers van CRISPR-Cas. Al jaren werd er gespeculeerd dat het zover zou zijn, en dit jaar kregen Emmanuelle Charpentier en Jennifer Doudna de erkenning voor hun baanbrekende werk. Andere grote namen uit het CRISPR-veld, zoals Feng Zhang en George Church, die belangrijke applicaties op hun naam hebben staan, of John van der Oost en Rodolphe Barrangou, die belangrijke werkingsmechanismes beschreven, vielen jammer genoeg buiten de boot. Maar hun bijdragen aan het veld zijn onmiskenbaar en wegen mee in de impact die CRISPR heeft kunnen maken.

Louise Fresco koppelde in haar column in NRC de toekenning van de Nobelprijs voor Vrede (aan het World Food Programma van de Verenigde Naties) aan de Nobelprijs voor Scheikunde door te stellen dat CRISPR-Cas zeer belangrijke toepassing heeft voor voedsel en landbouw. De snelle en nauwkeurige ontwikkeling van nieuwe rassen kan voedselschaarste terugdringen en zo tot minder behoefte aan noodhulp leiden. Dezelfde argumenten gaan op voor de mogelijke rol van CRISPR-Cas in het behalen van de doelstellingen binnen de Europese Green Deal. Maar met de huidige regelgeving is toepassing in de praktijk binnen de EU onmogelijk gemaakt. De roep om aanpassing van die regelgeving is al hoorbaar sinds de uitspraak van het Europese Hof van Justitie in de zomer van 2018.

Misschien is de Nobelprijs net dat extra zetje om de Europese Commissie tot verandering aan te zetten. Maar Europese politieke besluitvorming gaat niet alleen over techniek; vraag maar aan de pulsvissers, of kijk naar de verwarrende besluitvorming over de naamgeving van vlees- en zuivelproducten.

Wat als we het concept ‘genetisch gemodificeerd organisme’ (ggo) nu eens helemaal afschaffen? Ik stel dat je alles kunt zien als een genetisch gemodificeerd organisme en dat de natuur de meest extreme modificaties zelf al uitvoert. Als we afstappen van de technologie en puur kijken naar de eigenschappen en veiligheid van het micro-organisme of het voedselproduct dat we op de markt willen brengen, dan maken we het onszelf een stuk eenvoudiger.

_{Richard van Kranenburg, voorzitter NBV}