Ik heb net het nieuwe boek Voedingsmythes van Martijn Katan gelezen. Evenals zijn vorige boek Wat is nu gezond? leest het prettig weg. Dat las ik destijds in één weekend uit. Dat lukte me deze keer niet, maar het nieuwe boek is dan ook honderd pagina’s dikker. Afgelopen weekend heb ik er wel fijn in zitten lezen en bladeren. Het is geen boek dat je van voor naar achter moet lezen, nee, je kiest een mythe die je aanstaat uit de inhoudsopgave en na een paar pagina’s ben je ondubbelzinnig voorgelicht en is er weer een mythe ontmaskerd.

Katan, een oud-collega van me, heeft een vlotte pen, dat blijkt ook uit zijn columns in de NRC, maar nuances kent hij vrijwel niet. De ‘take home message’ van zijn boek is klip-en-klaar: ‘Nieuws over voeding mag je “meestal” negeren. Social media, Google, kranten, radio en tv praten doorlopend over voeding; die informatie is nieuw en spannend maar “haast” altijd fout.’ De “aanhalingstekens” in dit citaat zijn van mij. In zijn boek rekent hij af met zeventig mythes.

Voor Mythe 62: ‘Genetisch gemodificeerd voedsel kan schadelijk zijn’ heeft hij niet meer dan een pagina of drie nodig om dit controversiële onderwerp te bespreken en fabeltjesvrij te maken. Volgens hem worden wij en het milieu niet gezonder van het verbieden van gentech, maar vóór zijn biedt ook nauwelijks voordelen. De plantenbiotechnologen beloven veel, maar maken weinig waar. Waar zijn de beloofde voedselgewassen die onder extreme omstandigheden, met name noemt hij droogte, groeien? Zijn conclusie: in de praktijk zijn ze er niet. De ‘Waarom niet?’ vraag stelt hij niet. Hij twijfelt er echter niet aan dat er over vijftig jaar ‘fantastische gentechgewassen’ zullen zijn, ‘maar op dit moment worden zowel de voordelen als de gevaren van genetisch gemodificeerd voedsel overdreven’.Waar hij niet over schrijft is bijvoorbeeld Gouden Rijst, het voorbeeld bij uitstek van een genetisch gemodificeerd voedselgewas dat miljoenen mensenlevens had kunnen redden, ware het niet dat tegenstanders deze rijst als ware politieke wizards uit de vitamine-A-behoevende mond hebben weten te houden. Een schande. De feitelijke wetenschappelijke onderbouwing ontbreekt “vrijwel” helemaal in dit hoofdstuk. Jammer!

Rest mij toch, waarde Katan, je te complimenteren met dit zeer leesbare en informatieve boek. Met plezier heb ik daarom je mooie ondertitel geleend voor de kop van deze column. Mijn overall conclusie: Alles met mate en bidden om sterke genen.

Onderwerpen