Plotseling stonden de kranten bol van berichten over een stikstofcrisis. Artikelen en nieuwsberichten over het gevaarlijke stikstof. De chemische krantenlezer? Die verwonderde zich, verbaasde zich, haalde misschien z’n schouders op. Die dagbladen toch.

Stikstof, een typisch voorbeeld van toto pro pars (correcter: totum pro parte), het geheel in plaats van de delen. Een ‘containerbegrip’. Hoezo gevaarlijk? Wat bedoelen ze eigenlijk met stikstof? N₂, N₂O, NO, NO₂, NH₃, NH₄, lichaamseigen aminozuren? Moet het grote publiek in de waan blijven dat het één pot nat is? Sommige kranten hebben goede wetenschapsjournalisten. Maar de eindredactie is vaak niet deskundig. Die controleert het breaking news niet op foute nomenclatuur.

Er komen vast nog meer gevallen van toto pro pars. Daarin kan de KNCV corrigeren. De KNCV, nu sterk gericht op de inner circle, betrekt hiermee ook de outer circle. Het grote publiek. Corrigerend optreden is niet alleen goed voor de KNCV maar ook voor het imago van de chemie. Hoe dan? Een paar suggesties:

• Een KNCV Sire-campagne onder het motto ‘Je bent een rund als je met namen stunt’.
• Organiseer nieuwslunches voor journalisten en Tweede Kamerleden (de alfa’s onder hen, dus vrijwel de hele Kamer). Een soort KNCV-speeddate of Bessen­sap, maar dan ook met politici.
• Anticipeer op chemisch nieuws. Laat het Chemie Media Centrum relevante artikelen schrijven. Gooi die in de strijd zodra dat nodig is.
• Zie toe op het gebruik van de juiste benamingen. Trek aan de bel als dat niet gebeurt. Installeer daarvoor een jeugdige KNCV-commissie. Een soort chemische BOA, aangesteld in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Journalisten.
• Bedenk simpele namen die onderscheidend zijn, makkelijk bekken en makkelijk te onthouden zijn, bijvoorbeeld: Stikrood voor NO₂, Stikkie voor N₂, Stiklach voor N₂O en Ammo NH₃. Serveer die namen vervolgens aan de pers.

Of, doe als Dominic Cummings, de tegendraadse Brexit-strateeg. Zoek ‘gekkies en zonderlingen’, jonge leden met creatieve en excentrieke ideeën, die alle bovenstaande suggesties van tafel vegen en met echte oplossingen komen.

_{Edwin Kisman, was van 1969 tot 1998 hoofredacteur van het Chemisch Weekblad/Chemisch Magazine. Voor de KNCV bespreekt hij ‘Vanaf de zijlijn’ chemische actualiteiten.}