‘GenX is niet geclassificeerd als carcinogene stof, dús GenX is niet kankerverwekkend.’ Chemours-directeur Erik Meijer zei het letterlijk zo, onlangs op Radio 1.

Hij vond het ‘ontzettend vervelend’ dat mensen ‘onnodig ongerust werden gemaakt’ door toxicologen die zojuist in de Volkskrant hadden gepleit voor een verbod.

Dat geheimzinnige GenX schijnt het ammoniumzout van 2,3,3,3-tetrafluor-2-(heptafluorpropoxy)-propaanzuur te zijn. Een Chemours-fabriek in Dordrecht gebruikt het als hulpstof bij de productie van PTFE, oftewel Teflon. Het vervangt perfluoroctaanzuur (PFOA of C8), dat na lang steggelen uiteindelijk op de Europese lijst van zeer zorgwekkende stoffen is beland. Onderzoek bij DuPont, tot vorig jaar eigenaar van Chemours, zou hebben uitgewezen dat GenX veel minder schadelijk is, vooral omdat het zich anders dan PFOA niet ophoopt in het menselijk lichaam.

Meijer kán dus gelijk hebben. Maar die toxicologen hebben dat ook wanneer ze stellen dat GenX en PFOA chemisch sterk op elkaar lijken. Er liggen inmiddels studies die suggereren dat proefdieren er ook ongeveer hetzelfde op reageren. In het Madrid Statement pleitte de beroepsgroep vorig jaar voor een algemeen verbod op dergeljke perfluorverbindingen, die inmiddels al zijn vergeleken met designer drugs: vervang een onbetekenend zijgroepje en het is wettelijk geen harddrug meer, maar daarom niet minder schadelijk. Over dat ophopen bestaat trouwens ook nog ‘een grote mate van onzekerheid’, stelt het RIVM op zijn website.

Kortom: GenX staat nog niet op de zwarte lijst, maar is ook niet onverdacht. En als je dan weet dat DuPont PFOA óók jarenlang verkocht als absoluut veilig, zelfs nog toen ze intern allang beter wisten, kun je enkel concluderen dat Meijers stellige uitspraken ongelofelijk dom zijn.

Maar wat moet zo’n man anders? Teflon is anno 2016 een uitontwikkelde kunststof met een lage winstmarge. PFOA vervangen door iets wat erop lijkt, was financieel nog net te doen. Als GenX ook niet meer mag, kan hij zijn toko definitief sluiten. En wie staan dan in de perfluordamp om meneer Blokkers braadpannen te voorzien van goedkope anti-aanbaklagen? Juist.

Als we GenX willen verbieden, moeten we consequent zijn. Of een perfluorvrij Teflon-productieproces crowdfunden, óf onze aardappels voortaan koken. Zo werkt duurzaamheid.

Arjen Dijkgraaf, vakredacteur C2W