We gaan door onrustige tijden; klimaatverandering, een pandemie, gevolgd door een oorlog, waarbij fossiele brandstoffen als wapen worden gebruikt. Het wordt steeds duidelijker dat de historische, op fossiele brandstoffen gebaseerde modellen van koolstof, energie en materiaal waar onze economie op is gebaseerd, onverenigbaar zijn met onze milieudoelstellingen en geopolitieke stabiliteit. Het is tijd om de transitie te maken naar een circulaire economie gebaseerd op duurzame technologieën. Een urgente en korte transitie, waarbij diversiteit in oplossingen wordt omarmd.

Om deze cruciale uitdaging aan te gaan, moeten we alle mogelijke instrumenten benutten. Nieuwe benaderingen zijn vereist op bijna elk niveau van de economie en biotechnologie heeft het potentieel om een transformerende troef te zijn in deze strijd. Toepassingen van biotechnologie raken de meeste aspecten van het moderne leven, van landbouw tot productie tot gezondheid en energie.

Met enthousiasme belicht ik het aandeel biotechnologie in de onlangs toegekende tweede ronde van het Nationaal Groeifonds. Het programma Biotech Booster, met een voorwaardelijke subsidie van € 246 miljoen, streeft ernaar om Nederland een leidende rol te geven in de wereldwijde biotechnologie, door snelle en efficiënte valorisatie van kennis in waardevolle innovaties, waaronder rode biotech in biosensoren, groene biotech in het verlengen van de houdbaarheid van voedsel en witte biotech in algen en biobrandstoffen zijn meegenomen. Daarnaast draagt het programma Cellulaire agricultuur bij aan de eiwittransitie door zich te richten op het kweken van cellen in plaats van dieren; op die manier kan hetzelfde bekende en populaire vlees- of melkproduct worden gemaakt met veel minder impact op milieu en grondstoffen (voorwaardelijke subsidie van € 60 miljoen).

Het potentieel van biotechnologie in de biofarmacie is aangetoond in een buitengewoon snelle ontwikkeling van COVID-19-vaccins. In de context van klimaatverandering en een fossiel-vrije economie, kan biotechnologie essentiële bijdragen leveren aan de reductie van broeikasgassen op korte termijn en revolutionaire instrumenten om klimaatverandering op langere termijn tegen te gaan. Beleid ter ondersteuning van de ontwikkeling en toepassing van biotechnologische klimaatoplossingen moet deel uitmaken van elke overheidsinspanning om klimaatverandering aan te pakken. Biotechnologie biedt oplossingen voor de productie van duurzame biomassagrondstoffen en energiedragers, voor het versterken van duurzame productie, het ontwikkelen van koolstofarme producten en het verbeteren van de koolstofvastlegging.

We maken onrustige tijden door. Fernando Pessoa, een beroemde Portugese schrijver uit het begin van de 20e eeuw, heeft een verzameling van zijn ideeën beschreven in het ‘Boek der rusteloosheid’. Laten we onze eigen rusteloosheid gebruiken voor ontwikkeling en vooruitgang in de biotechnologie.

Maria Barbosa is hoogleraar microalgal biotechnology (WUR) en voorzitter van de NBV.