Het loog er niet om, het lijvige rapport dat het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) op 20 juni publiceerde. ‘Behandeling op maat’ heeft nog een lange weg te gaan naar de medische praktijk, stond er in Personalised medicine: Implementatie in de praktijk en data-infrastructuren.

Therapie op maat is weliswaar sterk in opkomst, aldus het in opdracht van het ministerie van VWS geschreven rapport. Maar het blijkt ingewikkelder dan gedacht om persoonlijke kenmerken, zoals genetische data, te vertalen naar een optimale behandeling. Een complex samenspel van factoren bepaalt immers hoe iemand daarop zal reageren – en daar is nog niet goed de vinger op te leggen. Toepassingen waarin die vertaalslag wél goed te maken is, moeten met meer voorbeelden worden onderbouwd, stelt het rapport, en er is behoefte aan betere voorlichting van artsen en andere partijen over de kosteneffectiviteit – en welzijnswinst – van behandeling op maat.

En dan zijn er nog de serieuze uitdagingen buiten het medisch-wetenschappelijk domein. De enorme hoeveelheden patiëntdata zijn nu nog te gefragmenteerd en te beperkt toegankelijk voor artsen en onderzoekers. Om maar niet te spreken van uitdagingen op het gebied van ethiek, privacy en cyberveiligheid.

Kortom, werk aan de winkel. De artikelen in deze C2W onderschrijven die conclusie. Het hoofdartikel laat vooral kansen zien op het gebied van organ-on-a-chip-technologie: onder meer om de werkzaamheid van medicijnen te testen op 3D-gekweekt, orgaanspecifiek weefsel van de patiënt zelf.

Ook lees je wat de dilemma’s zijn op ethisch en moreel vlak. Wat moet je bijvoorbeeld doen als arts of onderzoeker als je ontdekt dat een proefpersoon een medisch relevante genafwijking heeft, waar diegene zelf nog niet van weet?

En is de Europese zorgsector eigenlijk wel klaar voor personalized medicine? Dit opinieartikel vertelt er meer over.

Moeten we de kop laten hangen na het kritische RIVM-rapport? Welnee. Want als al die artikelen één ding duidelijk maken, dan is het wel dat de wetenschap niet stilstaat. Oplossingen dienen zich in rap tempo aan. En Rome is ook niet in één dag gebouwd.