Een enkele moleculaire schakelaar lijkt voldoende om stamcellen te activeren. Dat biedt mogelijkheden om de effectiviteit en betrouwbaarheid van celtherapieën en beenmergtransplantaties flink te verbeteren.  

We zien hier profilerende hematopoëtische (bloed) stamcellen geprimed met FLI-1 (de donkere rondjes met gele rand) op vasculaire endotheelcellen (de blauwe en rode structuren). Bloedstamcellen worden ingezet bij de behandeling van verschillende typen kanker, via celtherapie of beenmergtransplantatie. Om het therapeutische succes te vergroten, moeten de stamcellen, die zich normaal gesproken in hun rusttoestand bevinden, snel te activeren zijn.

Shahin Rafii van Weill Cornell Medicine (New York) en collega’s hebben nu FLI-1, een transcriptiefactor, geïdentificeerd als een cruciale schakelaar in dit activatieproces, zo schrijven ze in Nature Immunology. Afwezigheid van FLI-1 houdt de stamcellen in ‘slaap’. Zodra ze worden, via mRNA, geprimed met FLI-1 schieten ze in actie, waardoor de productie van nieuwe bloedcellen op gang komt. Het team van Rafii wil hun methode nu opschalen om te evalueren of deze aanpak bijdraagt aan een meer robuuste en voorspelbare manier om de aanmaak van bloedcellen te stimuleren voor de behandeling van uiteenlopende aandoeningen.  

T. Itkin, et al., Transcriptional activation of regenerative hematopoiesis via microenvironmental sensing, Nature Immunology (2025), doi:10.1038/s41590-025-02087-w