Nieuws

Drie Nederlanders winnen IgNobelprijs

2011-09-30T00:00:00Z

Drie Nederlanders hebben dit jaar een (gedeelde) IgNobelprijs gewonnen. Het betrof de prijzen voor Medicijnen en voor Natuurkunde, zo bleek donderdagavond tijdens de feestelijke uitreiking aan de Harvard-universiteit. De prijs voor Medicijnen ging mede naar de gedragsonderzoekers Mirjam Tuk (Universiteit Twente) en Debra Trampe (RU Groningen). Samen met een zevental ...

Nieuws

Rabobank: industrie moet meer innoveren

2011-09-29T00:00:00Z

Als de Nederlandse industrie niet meer moeite gaat steken in innovatie en onderlinge samenwerking, raakt ze haar concurrentiepositie kwijt. En dat zou heel slecht zijn voor de Nederlandse economie, waarschuwen industriekenners van de Rabobank in een zojuist verschenen strategische visie. De belangrijkste waarschuwing is dat bedrijven, die zich te lang ...

Nieuws

Een kilo grafeen a.u.b.

2011-09-29T00:00:00Z

Ook in grafeen houdt het kwantum Hall-effect zich keurig aan de theorie. Dat brengt nieuwe definities van de kilo en de ampère een stuk dichterbij, melden Britse en Zweedse metrologen in het New Journal of Physics. Nu is de kilo nog gedefinieerd als de massa van een blok platina dat ...

Nieuws

Onderzoeksgeld betaalt zich vier keer terug

2011-09-28T00:00:00Z

Elke euro die in Leiden wordt geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek, levert de Nederlandse economie 3,9 euro op aan toegevoegde waarde. Dat heeft het Schotse bureau BiGGAR Economics becijferd op verzoek van de Universiteit Leiden en het Leids Universitair Medisch Centrum. Het gezamenlijke Leidse onderzoeksbudget van 337 miljoen euro houdt bovendien ...

Nieuws

Survival of the fittest frogs

2011-09-28T00:00:00Z

Eindelijk is duidelijk waarom sommige kikkers bestand zijn tegen de schimmelinfectie chytridiomycose, die wereldwijd amfibiepopulaties decimeert. Door bij het fokken te selecteren op deze mutatie kunnen sommige soorten wellicht nog worden gered, suggereren Anna Savage en Kelly Zamudio (Cornell University) in PNAS. De mutatie blijkt te zitten in genen die ...

Nieuws

Stapel van grafeen

2011-09-27T00:00:00Z

Of een stapeltje van drie laagjes grafeen elektriciteit geleidt, hangt af van de manier waarop je ze stapelt. Mogelijk kan de halfgeleiderindustrie hier ooit haar voordeel mee doen, suggereren twee onafhankelijke publicaties (deze en deze) op de website van Nature Physics. Het komt er op neer dat er precies 2 ...

Nieuws

Stralingschemotherapie

2011-09-26T00:00:00Z

Straling toedienen in de vorm van een radiumzout blijkt verrassend goed te werken tegen botmetastases. Een klinische fase 3-test is onlangs afgebroken omdat het onethisch was om de deelnemers nog langer met placebo’s af te schepen, zo werd duidelijk tijdens een congres in Stockholm. Het zout in kwestie is radium-223 ...

Nieuws

Groene koolstofdioxidevanger

2011-09-26T00:00:00Z

Koolstofdioxide laat zich efficiënt vangen in een duurzaam ‘metal organic framework’ (MOF) op basis van cyclodextrine en rubidiumhydroxide. Niet door de gebruikelijke adsorptie maar door een chemische reactie, schrijven Fraser Stoddart en collega’s (Northwestern University) in het Journal of the American Chemical Society. De MOF’s in kwestie werden een jaar ...

Nieuws

Nieuwe draai aan ibuprofen

2011-09-26T00:00:00Z

De twee spiegelbeeldvormen van ibuprofen werken allebei pijnstillend, maar op sterk verschillende manieren. Eén van de twee weglaten zou flink kunnen schelen in de bijwerkingen, schrijven Lawrence Marnett en collega’s (Vanderbilt University) in het tijdschrift Nature Chemical Biology. Momenteel worden ibuprofen en aanverwante ontstekingsremmers altijd verkocht als ...

Nieuws

Vegetarisme zit áán de genen

2011-09-21T00:00:00Z

RNA uit planten kan de genetische expessie beïnvloeden van het zoogdier dat die planten opeet. Minstens één microRNA doet dat daadwerkelijk en waarschijnlijk is dat nog maar het topje van de ijsberg, schrijven Chinese onderzoekers in het tijdschrift Cell Research. Het zou kunnen betekenen dat de beweringen van de Tilburgse ...

Nieuws

De chemie van 11 september

2011-09-21T00:00:00Z

Het instorten van de Twin Towers op 11 september 2001 was het gevolg van een redoxreactie tussen gesmolten aluminium en water. Dat beweert althans Christian Simensen, een medewerker van het Noorse onderzoeksinstituut Sintef. Zoals bekend volgde de instorting op een terreuraanslag, waarbij elk van beide torens werd getroffen door een ...

Nieuws

Planten analyseren onder hoogspanning

2011-09-21T00:00:00Z

Schoktherapie is de simpelste manier om een stuk plant door een massaspectrometer te jagen. Even 4,5 kilovolt er op en de suikers, aminozuren, vetzuren, lipiden en alkaloïden vliegen er in geïoniseerde vorm vanzelf uit, claimen Zheng Ouyang en collega’s (Purdue University) in het tijdschrift Analytical Chemistry. Hun eerste idee was ...

Nieuws

Gehaaid immuunsysteem

2011-09-21T00:00:00Z

Squalamine uit haaienlevers is een veilig en effectief middel tegen verschillende menselijke virussen, waaronder hepatitis en knokkelkoorts. Geen wonder dat haaien zo goed bestand zijn tegen infecties, melden Michael Zasloff ( Georgetown University Medical Center, VS) en collega’s in PNAS. Al eerder was ontdekt dat squalamine werkt tegen bacteriën, en ...

Nieuws

Waarom een cel zich verslikt in koolstof nanobuizen

2011-09-20T00:00:00Z

Onderzoekers zijn er eindelijk achter waarom cellen zich verslikken in naaldvormige deeltjes, in vroegere tijden asbestvezels, nu bijvoorbeeld koolstof nanobuizen (CNTs). Cellen zien dergelijke buizen met hun bolvormige kop, waaraan de cel de buis ‘beetpakt’, aan voor een rond deeltje. Tegen de tijd dat de cel doorheeft dat het een ...

Nieuws

Liposomen tegen aids

2011-09-20T00:00:00Z

Een vaginale gel met liposomen kan vrouwen beschermen tegen het hiv-virus. En er hoeft niet eens een geneesmiddel in die liposomen te zitten, schrijft Daniel Kohane (Children’s Hospital Boston) in het tijdschrift Biomaterials. Zulke liposomen zijn holle bolletjes met een wand die ontstaat door zelfassemblage van gemodificeerde vetmoleculen (fosfolipiden). De ...

Nieuws

Ultrasoon geluid rukt inert molecuul uit elkaar

2011-09-20T00:00:00Z

Met behulp van ultrasoon geluid zijn Amerikaanse onderzoekers erin geslaagd om een inert 1,2,3-triazool molecuul letterlijk uit elkaar te trekken. Hierbij splitste het molecuul netjes op in een azide- en een alkyngroep. Polymeerketens fungeerden bij deze ‘reverse’ reactie als handvaten. 1,2,3-triazool (C2H3N3) is een cyclische verbinding die gesynthetiseerd wordt door ...

Nieuws

Polyester overhemden, daar kun je plastic soep van koken

2011-09-20T00:00:00Z

De ‘plastic soep’in de oceanen is grotendeels afkomstig uit de bonte was. Dat denken althans Ierse onderzoekers die het waswater hebben geanalyseerd op de aanwezigheid van kunstvezels. In Environmental Science and Technnology beschrijven Mark Anthony Browne (University College, Dublin) hoe ze eerst een onderzoekje hebben gedaan naar de aanwezigheid ...

Nieuws

Elektrolysecel + elektrodialysecel = gratis waterstof

2011-09-20T00:00:00Z

Koppel microbiële brandstofcellen aan een installatie voor omgekeerde elektrodialyse en je hebt een extreem goedkope waterstofgenerator. Die suggestie doet Bruce Logan (Penn State University) deze week op de website van PNAS. Achteraf vraag je je af waarom niemand hier eerder op is gekomen. Logan ontdekte die microbiële brandstofcellen in 2005. ...

Nieuws

Heerlijk helder herontworpen Heineken

2011-09-19T00:00:00Z

Heineken krijgt een nieuw logo. Het lettertype is totaal anders en de ster verschuift naar links, zo heeft het drankenconcern maandag laten weten. Het nieuwe logo komt alleen op het hoofdkantoor en het briefpapier komt te staan, en niet op het bier. De reden voor de restyling is dan ook ...

Nieuws

Hoe je een kraakkatalysator inkleurt

2011-09-19T00:00:00Z

In Utrecht is een methode bedacht om de actieve plekken binnen de poriën van een zeolietkatalysator groen te laten oplichten. Zo kun je nagaan hoe goed zo’n katalysator is en hoe snel hij achteruitgaat tijdens het gebruik, schrijven Bert Weckhuysen (UU) en collega’s in Nature Chemistry. Het onderzoek is uitgevoerd ...