Nieuws

Nobel Prize goes supernova

2011-10-04T00:00:00Z

De Nobelprijs voor natuurkunde gaat dit jaar naar Saul Perlmutter (Berkeley, VS), Brian Schmidt (Australian National University) en Adam Riess (Johns Hopkins University, VS). Door waarnemingen aan ontploffende sterren (supernova’s) hebben ze de mensheid nieuwe inzichten verschaft over de Big Bang, het steeds sneller uitdijende heelal en de manier waarop ...

Nieuws

Biologische banden

2011-10-03T00:00:00Z

Over een paar jaar hoopt Michelin autobanden te kunnen leveren op basis van plantensuikers. De Fransen gaan daarvoor samenwerken met Amyris, een Amerikaanse specialist in synthetische biologie. Eerder ging de Amerikaane concurrent Goodyear al een partnerschap aan met Danisco-dochter Genencor, met precies hetzelfde doel voor ogen. Die twee zijn al ...

Nieuws

Nobelprijs voor drie immunologen

2011-10-03T00:00:00Z

De Nobelprijs voor geneeskunde wordt dit jaar gedeeld door de Amerikaanse onderzoekers Bruce Beutler en Ralph Steinman, en hun Franse collega Jules Hoffmann. Ze krijgen de prijs vanwege hun revolutionaire ontdekkingen op het gebied van de immunologie. Enkele uren na de bekendmaking werd de feestvreugde getemperd omdat bekend werd dat ...

Nieuws

Kunstmatig blad produceert waterstof

2011-10-03T00:00:00Z

Een silicium zonnecel die onder invloed van licht water splitst in waterstof en zuurstof, en dat zonder bedrading. MIT-onderzoekers zijn er in geslaagd zo een kunstmatig ‘blad’ te maken, zo schrijven zij in Science. De ‘wafer’ slaat zonne-energie op in de vorm van waterstof dat op zijn beurt dan weer ...

Nieuws

Anammox gaat als een raket

2011-10-02T00:00:00Z

Anammoxbacteriën zetten stikstofverbindingen uit afvalwater om in de raketbrandstof hydrazine. Het is veel te weinig voor ruimtevaarttoepassingen maar daarom niet minder interessant, melden Nijmeegse microbiologen op de website van Nature. Het is de zoveelste verrassing uit de koker van deze bacterie, al had co-auteur Mike Jetten in 2006 al voorspeld ...

Nieuws

ECN ontwikkelt materiaal voor kernfusiereactor

2011-10-01T00:00:00Z

Het Energieonderzoek Centrum Nederland (ECN) heeft, in opdracht van de Nucleair Research en consultancy Group (NRG), een materiaal ontwikkeld dat extreme warmtebelastingen aankan. Het materiaal is ontwikkeld voor de internationale kernfusiereactor Iter, maar is ook voor andere extreme toepassingen te gebruiken, aldus ECN. Een extreem thermo-proof materiaal is nodig voor ...

Nieuws

Computermodel vangt kunststof

2011-09-30T00:00:00Z

Engelse onderzoekers denken het gedrag van polyethyleen in een spuitgietmachine te kunnen voorspellen uit de instellingen van de polyethyleenfabriek. Als ze gelijk hebben, is het een absolute doorbraak en wordt het voor het eerst mogelijk om de meest gebruikte kunststoffen ‘op maat’ te maken voor een specifieke toepassing. Tot nu ...

Nieuws

Drie Nederlanders winnen IgNobelprijs

2011-09-30T00:00:00Z

Drie Nederlanders hebben dit jaar een (gedeelde) IgNobelprijs gewonnen. Het betrof de prijzen voor Medicijnen en voor Natuurkunde, zo bleek donderdagavond tijdens de feestelijke uitreiking aan de Harvard-universiteit. De prijs voor Medicijnen ging mede naar de gedragsonderzoekers Mirjam Tuk (Universiteit Twente) en Debra Trampe (RU Groningen). Samen met een zevental ...

Nieuws

Rabobank: industrie moet meer innoveren

2011-09-29T00:00:00Z

Als de Nederlandse industrie niet meer moeite gaat steken in innovatie en onderlinge samenwerking, raakt ze haar concurrentiepositie kwijt. En dat zou heel slecht zijn voor de Nederlandse economie, waarschuwen industriekenners van de Rabobank in een zojuist verschenen strategische visie. De belangrijkste waarschuwing is dat bedrijven, die zich te lang ...

Nieuws

Een kilo grafeen a.u.b.

2011-09-29T00:00:00Z

Ook in grafeen houdt het kwantum Hall-effect zich keurig aan de theorie. Dat brengt nieuwe definities van de kilo en de ampère een stuk dichterbij, melden Britse en Zweedse metrologen in het New Journal of Physics. Nu is de kilo nog gedefinieerd als de massa van een blok platina dat ...

Nieuws

Onderzoeksgeld betaalt zich vier keer terug

2011-09-28T00:00:00Z

Elke euro die in Leiden wordt geïnvesteerd in wetenschappelijk onderzoek, levert de Nederlandse economie 3,9 euro op aan toegevoegde waarde. Dat heeft het Schotse bureau BiGGAR Economics becijferd op verzoek van de Universiteit Leiden en het Leids Universitair Medisch Centrum. Het gezamenlijke Leidse onderzoeksbudget van 337 miljoen euro houdt bovendien ...

Nieuws

Survival of the fittest frogs

2011-09-28T00:00:00Z

Eindelijk is duidelijk waarom sommige kikkers bestand zijn tegen de schimmelinfectie chytridiomycose, die wereldwijd amfibiepopulaties decimeert. Door bij het fokken te selecteren op deze mutatie kunnen sommige soorten wellicht nog worden gered, suggereren Anna Savage en Kelly Zamudio (Cornell University) in PNAS. De mutatie blijkt te zitten in genen die ...

Nieuws

Stapel van grafeen

2011-09-27T00:00:00Z

Of een stapeltje van drie laagjes grafeen elektriciteit geleidt, hangt af van de manier waarop je ze stapelt. Mogelijk kan de halfgeleiderindustrie hier ooit haar voordeel mee doen, suggereren twee onafhankelijke publicaties (deze en deze) op de website van Nature Physics. Het komt er op neer dat er precies 2 ...

Nieuws

Stralingschemotherapie

2011-09-26T00:00:00Z

Straling toedienen in de vorm van een radiumzout blijkt verrassend goed te werken tegen botmetastases. Een klinische fase 3-test is onlangs afgebroken omdat het onethisch was om de deelnemers nog langer met placebo’s af te schepen, zo werd duidelijk tijdens een congres in Stockholm. Het zout in kwestie is radium-223 ...

Nieuws

Groene koolstofdioxidevanger

2011-09-26T00:00:00Z

Koolstofdioxide laat zich efficiënt vangen in een duurzaam ‘metal organic framework’ (MOF) op basis van cyclodextrine en rubidiumhydroxide. Niet door de gebruikelijke adsorptie maar door een chemische reactie, schrijven Fraser Stoddart en collega’s (Northwestern University) in het Journal of the American Chemical Society. De MOF’s in kwestie werden een jaar ...

Nieuws

Nieuwe draai aan ibuprofen

2011-09-26T00:00:00Z

De twee spiegelbeeldvormen van ibuprofen werken allebei pijnstillend, maar op sterk verschillende manieren. Eén van de twee weglaten zou flink kunnen schelen in de bijwerkingen, schrijven Lawrence Marnett en collega’s (Vanderbilt University) in het tijdschrift Nature Chemical Biology. Momenteel worden ibuprofen en aanverwante ontstekingsremmers altijd verkocht als ...

Nieuws

Vegetarisme zit áán de genen

2011-09-21T00:00:00Z

RNA uit planten kan de genetische expessie beïnvloeden van het zoogdier dat die planten opeet. Minstens één microRNA doet dat daadwerkelijk en waarschijnlijk is dat nog maar het topje van de ijsberg, schrijven Chinese onderzoekers in het tijdschrift Cell Research. Het zou kunnen betekenen dat de beweringen van de Tilburgse ...

Nieuws

De chemie van 11 september

2011-09-21T00:00:00Z

Het instorten van de Twin Towers op 11 september 2001 was het gevolg van een redoxreactie tussen gesmolten aluminium en water. Dat beweert althans Christian Simensen, een medewerker van het Noorse onderzoeksinstituut Sintef. Zoals bekend volgde de instorting op een terreuraanslag, waarbij elk van beide torens werd getroffen door een ...

Nieuws

Planten analyseren onder hoogspanning

2011-09-21T00:00:00Z

Schoktherapie is de simpelste manier om een stuk plant door een massaspectrometer te jagen. Even 4,5 kilovolt er op en de suikers, aminozuren, vetzuren, lipiden en alkaloïden vliegen er in geïoniseerde vorm vanzelf uit, claimen Zheng Ouyang en collega’s (Purdue University) in het tijdschrift Analytical Chemistry. Hun eerste idee was ...

Nieuws

Gehaaid immuunsysteem

2011-09-21T00:00:00Z

Squalamine uit haaienlevers is een veilig en effectief middel tegen verschillende menselijke virussen, waaronder hepatitis en knokkelkoorts. Geen wonder dat haaien zo goed bestand zijn tegen infecties, melden Michael Zasloff ( Georgetown University Medical Center, VS) en collega’s in PNAS. Al eerder was ontdekt dat squalamine werkt tegen bacteriën, en ...