Nieuws

Higgs heeft ’m

2013-10-08T00:00:00Z

Peter Higgs heeft zijn Nobelprijs voor natuurkunde. Hij deelt hem met de Belg François Englert, medebedenker van de theorie uit 1964 die het bestaan van het zogeheten Higgsdeeltje voorspelde. Dat ze de prijs nu pas krijgen komt doordat pas vorig jaar, dankzij de nieuwe LHC-deeltjesversneller in Genève, min of meer ...

Nieuws

Goed getransporteerde Nobelprijs

2013-10-07T00:00:00Z

De Nobelprijs voor medicijnen wordt dit jaar gedeeld door de Amerikanen James Rothman en Randy Schekman, en de naar de VS geëmigreerde Duitser Thomas Südhof. Ze krijgen hem voor hun onderzoek naar ‘vesicle traffic’, een inwendig transportsysteem van cellen waarbij stoffen in een beschermend ‘blaasje’ naar hun bestemming worden vervoerd. ...

Nieuws

Oude meester met kwikvergifiging

2013-10-07T00:00:00Z

Dat vermiljoenrood op oude schilderijen zwart uitslaat, komt door vorming van elementair kwik onder invloed van chloor in de atmosfeer. Dat werd al vermoed maar het bewijs is nu geleverd, schrijven Antwerpse onderzoekers in Angewandte Chemie. Bekend is dat de verkleuring optreedt onder invloed van zonlicht en dat chloriderijke zeelucht ...

Nieuws

De uitgeverswereld wil bedrogen worden

2013-10-04T00:00:00Z

Frauderen in de life sciences was nog nooit zo makkelijk. Minstens de helft van de open access-tijdschriften doet niet aan serieuze peer review en publiceert klakkeloos de grootste onzin, zo valt op te maken uit een publicatie in het wél heel erg serieuze Science. In opdracht van dat tijdschrift leverde ...

Nieuws

Zwavel merkt uranium

2013-10-04T00:00:00Z

Om na te gaan waar uraniumerts vandaan komt moet je er de zwavelresten uithalen en de isotopenverhouding daarvan meten. Een prima werktuig bij het tegengaan van illegale handel, melden Duitse en Koreaanse onderzoekers in het Journal of Analytical Atomic Spectrometry. Zwavel heeft daarbij volgens hen het voordeel dat de isotopenverhouding ...

Nieuws

Cis van trans scheiden: koud kunstje

2013-10-04T00:00:00Z

Met behulp van een elektrisch veld kun je cis- en transconformaties van eenzelfde molecuul uit elkaar trekken om te checken of de ene reactiever is dan de andere. Voorlopig is het slechts een proof of concept maar het zou wel eens kunnen uitgroeien tot een nuttig stuk onderzoeksgereedschap, suggereert een ...

Nieuws

3D-printen is groen

2013-10-04T00:00:00Z

Kunststof gebruiksvoorwerpen uit je eigen 3D-printer zijn soms ‘groener’ dan massaproducten uit Sjanghai. Dat valt op te maken uit een levenscyclusanalyse die door ACS Sustainable Chemistry Engineering online is gezet. De rekensommetjes van Megan Kreiger en Joshua Pearce (Michigan Tech) bevatten weliswaar een hoop aannames waar je je vraagtekens bij ...

Nieuws

Nieuw licht op transporteiwit

2013-10-03T00:00:00Z

Groningse onderzoekers hebben de beweging van één enkel transporteiwitcomplex in een lipide bilaag in beeld gebracht. Een wereldprimeur, melden ze deze week in Nature. De publicatie suggereert dat de primeur vooral zit in die lipide bilaag, die qua structuur zeer sterk leek op een natuurlijk celmembraan. Bij eerdere pogingen werden ...

Nieuws

Gemengde gevoelens rond THE-ranking

2013-10-03T00:00:00Z

Van de 12 Nederlandse universiteiten in de top-200 van de Times Higher Education-ranking zijn er dit jaar 7 lager geëindigd. Ook de scores van topuniversiteiten in andere Europese landen vertonen een neerwaartse trend, zo blijkt uit de ranking 2013-2014 die woensdagavond online ging. In een commentaar schrijft Hans de Wit, ...

Nieuws

Reserve-resveratrol

2013-10-03T00:00:00Z

Van het menselijke metabolisme wordt resveratrol niet slechter maar juist beter. Dat verklaart wellicht waarom dit roemruchte bestanddeel van rode wijn veel meer effect op de gezondheid kan hebben dan je op grond van nuchtere berekeningen zou vermoeden, denken onderzoekers van de University of Leicester. Tot nu toe kwam uit ...

Nieuws

Verzuurde celmembranen

2013-10-02T00:00:00Z

Het patroon waarin lipiden en eiwitten zichzelf assembleren tot celmembranen hangt verrassend sterk af van de pH van de omgeving. Daar moet je nuttig gebruik van kunnen maken, suggereren onderzoekers van Northwestern University (VS) in PNAS. Door zo’n verandering in het kristallisatiepatroon worden de componenten meer of minder dicht op ...

Nieuws

DNA simuleert chemische reacties

2013-10-01T00:00:00Z

Uit synthetisch DNA kun je een soort computer maken die complexe netwerken van chemische reacties aanstuurt aan de hand van chemische formules. Een primitieve versie werkt al, schrijven Amerikaanse onderzoekers in Nature Nanotechnology. Het idee is dat elke reactant in het systeem wordt vertaald naar een korte enkelstrengs DNA-sequentie, en ...

Nieuws

Glycolyse: doe het synthetisch

2013-10-01T00:00:00Z

In Californië is een alternatieve metabole route voor glucose-afbraak in elkaar gezet die álle koolstofatomen nuttig hergebruikt. In theorie krijg je zo de helft meer biobrandstof uit je suikers, melden UCLA-onderzoeker James Liao en zijn promovendus Igor Bogorad in Nature. Dat zoiets kan, komt doordat natuurlijke glycolyseprocessen altijd leiden tot ...

Nieuws

Zinktekort laat eiwitten klonteren

2013-10-01T00:00:00Z

Alzheimer wordt wellicht mede veroorzaakt doordat eiwitten onvoldoende zink kunnen bemachtigen om zichzelf correct te vouwen. Dat schrijven David Eide en collega’s van de University of Wisconsin-Madison in het Journal of Biological Chemistry. Hun onderzoek spitst zich toe op Tsa1 peroxiredoxine, een eiwit uit gistcellen dat twee totaal verschillende functies ...

Nieuws

Organische kroonluchter-led

2013-09-30T00:00:00Z

Macromoleculen in de vorm van spaakwielen zijn misschien wel ideale lichtbronnen voor organische leds. Het licht dat er uit komt is namelijk niet gepolariseerd, schrijven onderzoekers van de University of Utah in Nature Chemistry. Nadeel van hun ‘rotelle’ (de naam verwijst naar een obscuur type pasta) is wel dat de ...

Nieuws

Waterstofbrug in beeld

2013-09-30T00:00:00Z

Voor het eerst zijn waterstofbruggen in beeld gebracht met een AFM-microscoop. Ook daarvan kunnen we nu precies zien hoe lang ze zijn, schrijven Chinese wetenschappers op de website van Science. Het is het logische vervolg op eerder AFM-onderzoek dat plaatjes genereerde van losse organische moleculen. Tot nu toe zaten daar ...

Nieuws

Fout aminozuur verziekt neuronen

2013-09-26T00:00:00Z

Inbouw van ‘vreemde’ aminozuren in bepaalde eiwitten is de nieuwste mogelijke oorzaak van neurodegeneratieve ziektes zoals ALS. Amerikaanse en Australische onderzoekers zagen het in een petrischaaltje gebeuren, blijkt uit een publicatie in PLOS ONE. Het verdachte aminozuur is bèta-N-methylamino-l-alanine, afgekort BMAA. Deze stof wordt onder meer aangemaakt ...

Nieuws

Compact disc wordt spinning disc

2013-09-26T00:00:00Z

Spinning disc-reactoren lijken niet alleen op cd’s, maar je kunt ze ook echt van cd’s maken. Taiwanese onderzoekers denken er afvalwater mee te kunnen zuiveren, meldt de Optical Society die ze heeft uitgenodigd voor een lezing. Het idee van zo’n spinning disk is dat je reactanten op het hart van ...

Nieuws

Chromosoom is niks geen X

2013-09-25T00:00:00Z

Chromosomen zijn het grootste deel van de tijd helemaal niet X-vormig. Ze vouwen zich veel ingewikkelder en het beeld kan van cel tot cel verschillen, melden Britse en Israëlische onderzoekers die de werkelijke vormen voor het eerst in beeld hebben weten te krijgen. Die X-vorm zie je in de praktijk ...

Nieuws

Periodiek systeem wéér bijgesteld

2013-09-25T00:00:00Z

Uw periodiek systeem kan opnieuw de prullenmand in. De opgegeven gemiddelde atoomgewichten kloppen niet allemaal meer, heeft de International Union of Pure and Applied Chemistry (IUPAC) deze week laten weten.