Nieuws – Pagina 104
-
Nieuws
Ringopening in slow motion
Met een combinatie van röntgenlasers en computersimulaties hebben Stanford-onderzoekers de eerste 200 biljardste seconde van een ringopeningsreactie in beeld gebracht. De wereldprimeur verschijnt deze week in Physical Review Letters. Als voorbeeldmolecuul diende 1,3-cyclohexadieen, dat zich onder invloed van uv-licht opent tot 1,3,5-hexatrieen. Die reactie dúúrt ook niet veel ...
-
Nieuws
Zonnecel met eenrichtingverkeer
UCLA-onderzoekers denken een organisch zonnepaneel te kunnen maken dat zonne-energie inwendig vasthoudt tot je haar nodig hebt, zonder grote verliezen. Net zoals dat bij natuurlijke fotosynthese gebeurt, claimen ze in Science. Het zou de efficiëntie van kunstmatige fotosynthese flink moeten verhogen. Bij het natuurlijke proces worden de vrijgemaakte ...
-
Nieuws
Met DNA kun je twee kanten uit
In een ver verleden werd DNA misschien wel in twee richtingen afgelezen om tweemaal zo veel verschillende eiwitten te kunnen maken. Sporen daarvan zijn nog steeds te vinden als je heel goed zoekt, melden onderzoekers van de University of North Carolina in het Journal of Biological Chemistry. Tegenwoordig ...
-
Verdieping
Variaties op carbid
In theorie kun je minstens zeven soorten calciumcarbide maken en in de praktijk minstens vier. Mits je temperatuur en druk voldoende opvoert, schrijft de Russische onderzoeker Artem Oganov in Nature Communications. Tot nu toe stond de teller op twee: het klassieke CaC2 oftewel carbid, en het exotische CaC6, ...
-
Nieuws
Zesring kopieert zichzelf
Via zelfassemblage van fragiele vezels kun je een moleculair systeem bouwen dat zichzelf kopieert. Zoiets als DNA maar lang niet zo ingewikkeld, suggereren Groningse onderzoekers in Nature Communications. Adjunct-hoogleraar systeemchemie Sijbren Otto en collega’s speculeren dat de allervroegste vormen van ‘prebiotisch’ leven wellicht op vergelijkbare wijze informatie doorgaven, ...
-
Nieuws
Colaflesjes uit Franse bieten
De eerste commerciële bioplasticfabriek van Avantium komt wellicht in Frankrijk. Er wordt over gesproken met suikerproducent Tereos, meldt dat laatste bedrijf terloops in een persbericht ter ere van het jaarverslag. In het jaarverslag zelf is er niets over te vinden, en op de website van Avantium zelf ook ...
-
Nieuws
Microscoop ziet atomen
Voor het eerst heeft elektronenmicroscopie het oppervlak van een metaaloxidekristal op atomaire schaal in beeld gebracht. Berkeley-onderzoekers hopen zo beter te begrijpen hoe zo’n oppervlak op zijn omgeving reageert, bijvoorbeeld wanneer je het als katalysator gebruikt. De gebruikte techniek heet HRSEM, wat staat voor high-resolution scanning electron microscopy. ...
-
NieuwsMolecuul treft kern malariaparasiet
Nature presenteert het eerste kleine molecuul dat malariaparasieten doodt door hun eiwitsynthese te saboteren. Voorlopig is het alleen uitgetest op muizen maar mogelijk kun je ook mensen voor één dollar volledig van de infectie af helpen, schrijft een internationaal consortium onder Schotse leiding. Ian Gilbert en collega’s ...
-
Nieuws
Koolzuur in beeld
Voor het eerst krijgt de chemie het oplossen van koolstofdioxide in water een beetje in beeld. Met een combinatie van röntgenabsorptiespectrometrie en theoretische modellen wisten Berkeley-onderzoekers een artist’s impression te tekenen, melden ze in Chemical Physics Letters. Laatste auteur Rich Saykally hoopt zo helder te krijgen hoe CO2 ...
-
Nieuws
Voorbereid op maagkanker
Infectie met Helicobacter pylori bereidt het DNA van maagwandcellen systematisch voor op tumorvorming. Dat je meestal géén maagkanker krijgt is eigenlijk geluk hebben, suggereert een publicatie in Cell Reports. Die infectie, tevens verantwoordelijk voor de meeste maagzweren, schijnt chronisch te zijn bij ongeveer de helft van de wereldbevolking. ...
-
Nieuws
Shell geeft toe: niet goed opgelet
Shell Moerdijk heeft excuses aangeboden voor de explosie in de MSPO-2 fabriek, een jaar geleden. Bij eerdere aanpassingen aan het productieproces is niet goed opgelet, zo valt op te maken uit een zeldzaam openhartig persbericht. De explosie op 3 juni 2014, die de installatie grotendeels verwoestte, werd veroorzaakt ...
-
Nieuws
Probiotica tegen jetlag?
Synthetisch biologen hebben E.coli aan de slinger van een biologische klok geholpen. Ze dromen al van de mogelijkheid om de darmflora van mensen met een jet-lag gelijk te zetten, schrijven ze in Science Advances. Als vaste bewoner van plekjes waar de zon nooit komt heeft zo’n coli geen ...
-
Nieuws
Vinvissen-DNA gaat ver
DNA-analyse werpt nieuw licht op de trek van blauwe vinvissen. Voor een zwemtocht van meer dan 5.000 kilometer draaien ze de hand niet om, melden Chileense en Amerikaanse zeebiologen in het tijdschrift Marine Mammal Science. De auteurs vergeleken DNA-vingerafdrukken, afkomstig uit huidmonsters van deze dieren. Zulke monsters worden ...
-
Nieuws
Aangebrande melk, goed voor je hart
Maillardreacties in melk leveren verbindingen op die het cholesterolgehalte van bloed verlagen. In elk geval bij muizen, melden Koreaanse onderzoekers binnenkort in het Journal of Dairy Science. Zulke Maillardreacties, tussen ‘reducerende’ suikers en aminozuren uit eiwitten, zijn vooral bekend als veroorzakers van de bruine kleur en de ‘gebakken’ ...
-
Verdieping
Melkklier in vitro
Voor het eerst lukt het om realistisch menselijk melkklierweefsel te laten groeien in een petrischaaltje. Onderzoekers van het Helmholtz-Zentrum München willen zo helder krijgen wat er gebeurt zolang je géén borstkanker hebt, schrijven ze in het tijdchrift Development. Met als onderliggende gedachte dat je er anders nooit achter ...
-
Nieuws
Resistent volgens het boekje
Antibiotica die volgens algemeen gehanteerde behandelingsvoorschriften niet werken doen dat in de praktijk soms wél. Geloof dus nooit zonder meer de boekjes, suggereert een Amerikaanse publicatie in EBioMedicine. Concreet gaat het hier om azitromycine, het meest voorgeschreven antibioticum in de VS. Het geldt als probaat middel tegen bescheiden ...
-
Nieuws
Hoe je Groningen vergroent
Als Groningen en omstreken het willen, kunnen ze uitgroeien tot een ‘groene smaragd van het Noorden’. Groene grondstoffen en herbruikbare chemische fabrieken zijn er genoeg dus nu alleen het geld nog, stellen Wageningse en Groningse onderzoekers in het zojuist verschenen rapport ‘NoordBio’. Onder ‘omstreken’ moet je dan Drenthe, ...
-
Nieuws
Vliegen op suikerriet
Met slimme combinaties van fermentaties en klassieke organische chemie en katalyse kun je prima vliegtuigbrandstof en smeermiddelen maken uit suikerriet. Ketonen als tussenstap zijn de clou, verraadt een publicatie in PNAS. Die vliegtuigbrandstof is veel moeilijker te maken dan benzine of diesel omdat ze aan strikte eisen moet ...
-
NieuwsMolecuul versnelt biologische klok
Japanse organici denken te weten hoe je je biologische klok naar believen sneller of langzamer kunt laten lopen. Kwestie van een klein molecuul met een instelbare structuur, schrijven ze in Angewandte Chemie. Voorlopig werkt het overigens alleen in celkweekjes. Mede-auteur Tsuyoshi Hirota ontdekte de moleculaire basis drie ...
-
Nieuws
Molecuul dicht muizenoren
Eén klein molecuul maakt het verschil tussen wel of geen naadloos herstel van weggesneden weefsel. In elk geval bij muizen, blijkt uit een publicatie in Science Translational Medicine. Het molecuul in kwestie heet 1,4-dihydrofenonthrolin-4-on-3-carbonzuur, afgekort 1,4-DPCA. Het blokkeert de prolylhydroxylase-enzymen, die normaal gesproken de transcriptiefactor HIF-1a afbreken. En ...