Onze leden geven de chemie en life sciences kleur en betekenis; wie zijn zij? Deze maand op het podium: NVBMB-lid Maarten Merkx.
Wat doe je met chemie?
‘Ik ben hoogleraar protein engineering en decaan van de faculteit biomedische technologie, BMT, aan de Technische Universiteit Eindhoven. In mijn onderzoeksgroep ontwikkelen we onder andere sensoreiwitten voor diagnostische toepassingen. We richten ons vooral op de ontwikkeling van nieuwe sensorconcepten voor point-of-care diagnostiek [direct bij de patiënt, red.] en continue monitoring.’
Waarom fascineren eiwitten jou zo?
‘Wetenschap begint met verwondering. Een van mijn drijfveren om scheikunde te gaan studeren, was om te begrijpen hoe het leven op moleculair niveau werkt, waarbij eiwitten natuurlijk de ultieme moleculaire machines zijn. Hoe meer we leren over alle processen waarbij eiwitten betrokken zijn, hoe groter de verwondering dat dit allemaal mogelijk is met maar 20 aminozuren. En de evolutie heeft nog maar een fractie van de mogelijkheden geëxploreerd. Protein engineering, het maken van nieuwe eiwitten met nieuwe functies, doet een beroep op zowel analytische als creatieve eigenschappen.’
‘Wetenschap begint met verwondering’
Wat is je favoriete onderzoeksresultaat?
‘De afgelopen jaren hebben we in onze groep veel werk verricht aan lichtgevende, ofwel bioluminescente sensoreiwitten. Bioluminescentie is relatief nieuw voor toepassing in diagnostiek, maar heeft een aantal belangrijke voordelen. De metingen kunnen direct in complexe samples worden uitgevoerd en zijn zeer geschikt voor snelle point-of-care diagnostiek, omdat een smartphone camera het signaal kan uitlezen. Naast de vele biomedische toepassingen, is deze “glow-in-the-dark” diagnostiek ook een aansprekend onderwerp om een breed publiek te interesseren in natuurwetenschappelijk onderzoek.’
Wat is de meest waardevolle tip voor het succesvol aanvragen van een subsidie?
‘Als ik de gouden tip had, was ik wel succesvoller geweest in subsidies aanvragen. Allereerst moet je zelf overtuigd zijn van het onderzoeksidee en de aanpak. Je moet ook duidelijk maken waarom jouw onderzoeksgroep de juiste expertise heeft om dit onderzoek tot een succes te maken. Het is belangrijk om duidelijk aan te geven wat vernieuwend is, zonder te overdrijven, en waarom dat belangrijk is, maar ook aangeven welke alternatieve routes er zijn als het briljante idee toch niet werkt. Het blijft tenslotte onderzoek.’
Waarom vind je het belangrijk om lid te zijn van de NVBMB?
‘Het mooie van de NVBMB en vergelijkbare organisaties is dat het mensen verenigt rond hun gemeenschappelijke interesse. Er is geen geld te verdelen en dus is het niet politiek. Gewoon een club wetenschappers met een passie voor de moleculaire levenswetenschappen.’
Wat betekent deze foto voor jou?
‘Naast mijn wetenschappelijke en bestuurlijke werk loop ik graag hard. Op deze foto komen beiden samen. De sponsor op het shirt is Ambagon Therapeutics, een bedrijf dat voortkomt uit het werk van mijn BMT-collega’s Christian Ottmann en Luc Brunsveld aan “molecular glues”, moleculen die eiwit-eiwitinteracties stabiliseren.’
Nog geen opmerkingen