Onlangs werd op het Wetenschapspark in Niel ViTalent geopend, het eerste sectoraal competentiecentrum voor de life sciences in Vlaanderen. In dit opleidingscentrum is jaarlijks plaats voor duizenden werknemers, starters en werkzoekenden om specifieke kennis op het gebied van farma en biotechnologie op te doen.

ViTalent is opgezet om in te spelen op de opleidingsbehoeften van zowel het bedrijfsleven als die van (potentiële) werknemers in de life sciences. ‘Voor de chemie-industrie bestaat het sectoraal competentiecentrum ACTA al 37 jaar en voor de kunststoffenindustrie is er PlastIQ’, vertelt Veerle Van der Linden, directeur van ViTalent. ‘In Wallonië is aptaskil het centrum dat zich richt op specifieke opleidingen voor de biofarma. In Vlaanderen was er nog geen specifiek centrum met beroepsgerichte opleidingen voor de life sciences sector en daar was wel behoefte aan.’

Didactische cleanroom

In de afgelopen twee jaar gaf ViTalent al trainingen en korte opleidingen op locatie bij de bedrijven. Nu de nieuwe faciliteit klaar is, wordt het grootste deel van de cursussen daar georganiseerd. ViTalent beschikt over leslokalen en laboratoria, maar met name de technische hal maakt het centrum uniek voor praktijktrainingen in Vlaanderen. Van der Linden: ‘In de technische hal staan alle sleutelprocessen opgesteld die aanwezig zijn bij life sciences bedrijven. Dat gaat om fysieke processen en reactoren, maar ook om magazijnen, een didactische cleanroom en verpakkingsinstallaties. De realiteit is zo goed mogelijk nagebootst om de leerbeleving sterker te maken. Het lijkt echt alsof je in een bedrijfsomgeving staat. Er gelden hier dezelfde veiligheids-, gezondheids- en milieuregels als in de ondernemingen.’

‘Het lijkt echt alsof je in een bedrijfsomgeving staat’

De perfecte omgeving om processen te simuleren en risicovolle situaties na te bootsen, zonder dat het echt fysiek gevaarlijk wordt. ‘Je kunt bijvoorbeeld de temperatuur en druk in een reactievat gevaarlijk hoog maken, dat zie je dan op het computerscherm, maar niet in de echte installatie in de technische hal. Op deze manier lerencursisten om te gaan met problemen, maar wel in een veilige omgeving. Door fouten in een proces op te lossen leer je veel. Dat kun je in een actieve productie niet doen.’

52427060898_59a70abadd_k

Veerle Van der Linden (tweede van rechts)

Beeld: essencia

ViTalent richt zich op drie groepen: werknemers, werkzoekenden en starters. Zowel beginnende als ervaren werknemers van life sciences bedrijven kunnen er terecht. ‘Iedereen heeft ergens gedurende de loopbaan behoefte aan bij- en nascholing. Hier geven we bijvoorbeeld cursussen over nieuwe wetgeving en gedragsregels, maar ook over nieuwe technische ontwikkelingen.’ En het competentiecentrum ontwikkelt continu nieuwe opleidingen. ‘We werken hierbij nauw samen met de bedrijven, zodat we kunnen inspelen op de algemene noden van de sector. Ook kunnen we opleidingen specifiek op maat van een bedrijf aanbieden. Zo blijft de kennis van werknemers altijd up-to-date.’

Grotere vijver

Daarnaast heeft ViTalent tot taak om een brug te slaan tussen werkzoekenden en bedrijven. ‘We hebben een vijfdaagse training ontwikkeld voor de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (VDAB). Na een driedaagse screening kunnen geïnteresseerde werkzoekenden een training volgen tot basisoperator in de life sciences. Als zij slagen voor de training ontvangen ze een certificaat en krijgen ze de gelegenheid om deel te nemen aan een speeddate met potentiële werkgevers. Op deze manier is al een groot aantal matches tussen kandidaten en bedrijven gemaakt.’ Van der Linden wil deze samenwerking dan ook graag uitbreiden.

‘Iedereen heeft ergens gedurende de loopbaan behoefte aan bij- en nascholing’

En dan zijn er nog de starters op de arbeidsmarkt. ‘Momenteel is de arbeidsmarkt erg krap. Bedrijven passen hun eisen voor de competenties die nieuwe medewerkers moeten meebrengen aan, om een grotere vijver te hebben waaruit zij kunnen vissen. Maar dat betekent wel dat die competenties later moeten worden aangevuld met een specifieke opleiding’, aldus Van der Linden. ViTalent biedt opleidingen die jong talent de juiste kwalificaties moeten geven voor een baan in deze sector. ‘Deze cursussen geven we zeer regelmatig, want bedrijven nemen het hele jaar door personeel aan.’

Kwaliteitskeurmerk

Dat ViTalent zich vestigt in Niel op het Wetenschapspark van de Universiteit van Antwerpen is volgens Van der Linden logisch. ‘Hier is een aantal belangrijke start-ups en scale-ups in de health-sector gevestigd. We hebben met de aanwezige bedrijven en de universiteit een inhoudelijke link. De ruime regio Antwerpen is bovendien één van de life sciences hubs in België. Ook is er een goede samenwerking met de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij Antwerpen.’

In 2021 heeft ViTalent bijna 650 mensen op één van hun opleidingen verwelkomd. Maar voor Van der Linden is de toekomst van het competentiecentrum niet in een getal te vatten. ‘We kunnen hier enkele duizenden studenten per jaar ontvangen. Maar het gaat mij niet zo zeer om de cijfers. Ik zou graag zien dat het certificaat dat geslaagden hier krijgen als kwaliteitskeurmerk wordt gezien. Ook zou het mooi zijn dat in ieder gesprek over een opleidingsvraag in de life sciences over een paar jaar de naam ViTalent zou vallen.’

Betrokken partijen

ViTalent is een gezamenlijk initiatief van essenscia Vlaanderen en de drie vakorganisaties ABVV, ACLVB en ACV-BIE. Financiële ondersteuning is er vanuit het paritaire vormingsfonds Co-valent en het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO). De bouw is gerealiseerd in samenwerking met de Provinciale Ontwikkelingsmaatschappij (POM) Antwerpen. Farmabedrijven Janssen Pharmaceutica, Novartis, Organon, Pfizer en Sanofi zijn al sinds de opstart nauw betrokken bij het initiatief.