Sven Askes is research associate bij de Vrije Universiteit Amsterdam en AMOLF. Hij onderzoekt hoe hij chemische reacties kan aandrijven met katalysatoren en licht.

Wat voor onderzoek doe je?

‘Ik werk met plasmonische nanodeeltjes, die hebben hele sterke interactie met licht. Het zijn nanodeeltjes gemaakt van edelmetalen zoals goud, koper en zilver, maar zelf werk ik eigenlijk aan andere materialen – titaniumnitride en hafniumnitride. Door die sterkte licht-materie-interacties zijn ze aantrekkelijk voor fotokatalyse. Ze reageren in licht heel anders dan in het donker, omdat er andere reactiemechanismes kunnen plaatsvinden in het licht. Je kunt moeilijk uit te voeren reacties tóch doen met dat soort systemen. Daarom is dit werkveld zo spannend. Het staat nog in de kinderschoenen en hopelijk komt er iets relevants uit.’

Waar hopen jullie op?

‘Mijn grote droom is om de klassieke thermische katalyse te vervangen door lichtaangedreven katalyse, door zonlicht of andere duurzame energiebronnen. Bijvoorbeeld om plastics of ammonia te maken - de grote industriële chemische reacties. Het blijft heel lastig om licht te introduceren in zo’n reactor. Dat is het grote nadeel van het werkveld. Een meer realistisch doel is kijken naar reacties die lastig zijn met thermische katalyse, zoals koolstof-koolstof koppelingen. Als we die makkelijker kunnen uitvoeren met behulp van licht, dan kan dat enorme maatschappelijke relevantie hebben.’

Wat voor experimenten doe je dagelijks?

‘Nanodeeltjes maken, nanodeeltjes beschijnen en kijken wat voor katalytische reacties we daarmee kunnen uitvoeren, maar ik werk bij AMOLF ook veel in de cleanroom. Ik zit in een natuurkundeomgeving, dus we kijken naar fundamentele processen. Hoe gaan licht en materie een interactie aan? Hoe meten we moleculen op nanoschaal? Wat gebeurt er in de tijd met de warmteoverdracht op een tijdschaal van picoseconden? Het is een breed scala aan onderwerpen met veel fundamentele vragen.’