De titel van het jubileumboek, Grit, Rigour & Humour – the Ineos story, beschrijft direct de mindset van Ineos-baas sir Jim Ratcliffe en zijn twee mede-directeuren Andy Currie en John Reece. Ik kan me zo voorstellen dat deze drie eigenschappen bij ieder sollicitatiegesprek van potentiële Ineos-medewerkers worden getest. Dit mantra komt regelmatig terug in het boek; alle belangrijke beslissingen in het bedrijf worden getoetst aan dit credo. Het verhaal van Ineos is op zich al interessant: in 25 jaar tijd is het bedrijf gegroeid van wat een BP-afdankertje was, naar een multinational die de chemische industrie eigenlijk al lang is ontgroeid.   

Dikke reclamefolder 

Ratcliffe staat bekend om zijn ongezouten mening en ook nu steekt hij die nergens onder stoelen of banken. Het wordt hierdoor wel duidelijk dat het vooral zijn visie is die in de hele bedrijfscultuur is ingebed. Maar er komen ook zeven experts aan het woord die hun ervaringen met het bedrijf beschrijven. Bij vlagen is het leuk om anekdotes te lezen over de bazen van het bedrijf en over hoe gedreven en toch lichtvoetig zij te werk gaan - en hoe zij dat ook van hun werknemers verwachten. Het boek heeft niet de pretentie om een journalistieke productie te zijn. Het is een jubileumboek en daarin is vooral veel ruimte voor het succesverhaal. Voor een kritische lezer lijkt het boek op sommige momenten vooral op een heel dikke reclamefolder.   

Er is een hoofdstuk gewijd aan wat het bedrijf doet voor de jongste generatie plus een hoofdstuk over de filantropische activiteiten van de onderneming. Het is zeker prijzenswaardig dat Ineos zich inzet voor deze zaken. En zoals de betrokkenen ook aangeven, is het toch de gedrevenheid van de leiders en de bedrijfscultuur die ervoor zorgen dat een filantropische activiteit niet beperkt blijft tot een simpele donatie. Neem nou de ‘Daily Mile’, een project dat bedoeld is om kinderen dagelijks een kwartier in de buitenlucht te laten bewegen. Het startte als een lokaal initiatief en groeide uit tot een wereldwijd fenomeen waaraan duizenden scholen deelnemen.  

Project One 

Ook is er uitvoerig aandacht voor alle maatregelen die het bedrijf neemt om de emissies van haar activiteiten te reduceren. Daarbij benadrukt Ineos dat de nieuwe ethaankraker die ze onder de noemer Project One in Antwerpen wil bouwen, de beste in zijn soort is. Ironisch genoeg kwam het boek net uit toen de vergunning voor Project One werd ingetrokken – na een rechtszaak die was aangespannen door verschillende milieu-organisaties. Inmiddels heeft Ineos een nieuw uitgebreid dossier ingediend waarin het naar eigen zeggen aantoont dat het project geen noemenswaardige milieuschade oplevert aan de nabijgelegen natuurgebieden. Of dat voldoende is om Project One ook daadwerkelijk gerealiseerd te krijgen, wordt voor het bedrijf hopelijk binnenkort bekend. Zou het Ratcliffe slapeloze nachten bezorgen? Hij geeft in het boek aan dat Ineos niet vastzit aan Europa en dat de randvoorwaarden in bijvoorbeeld de VS vele malen aantrekkelijker zijn. Hoe dan ook: Project One neemt in Grit, Rigour & Humour maar een klein deel in. De chemische industrie is nog wel de core-business, maar tijdens het lezen kon ik me niet aan de indruk onttrekken dat ‘de industrie’ ook een manier is om de passies van Ratcliffe & Co. te financieren. 

Four wheel drive 

Neem nou de ontwikkeling van een eigen auto: de Ineos Grenadier 4x4. Ratcliffe was verknocht aan de oude Landrover Defender. De Ineos-baas kon het niet verkroppen dat Landrover het model in 2016 uit productie haalde. Hij zette grit, rigour & humour in en ruim vijf jaar later was een moderne kopie van de iconische four wheel drive een feit. Het hoofdstuk dat het verhaal van de Ineos Grenadier vertelt, is geschreven door Quentin Wilson, presentator van verschillende BBC auto-programma’s, waaronder Top Gear. Wilson krijgt het voor elkaar dat zelfs de meest verstokte fietser zin krijgt om toch eens een proefrit te maken met de Grenadier. Er blijkt zó veel nagedacht te zijn over het ontwerp van elk onderdeel, dat de gedrevenheid om de perfecte off-road auto te maken van de pagina’s afspat.  

No Human is Limited 

Over fietsen gesproken, veel mensen maakten kennis met Ineos na hun overname van het Sky-wielrenteam. Maar Ineos is ook actief in de zeilsport, eigenaar van de voetbalclubs OGC Nice en FC Lausanne Sport en heeft een bod gedaan om Manchester United te kopen. Daarnaast is het sponsor van het Formule 1 Mercedes-team met Lewis Hamilton en van de rugby-teams van Nieuw-Zeeland. Niet de minste partijen om je naam aan te verbinden. Maar hier gaan ze ook weer verder dan alleen sponsoren. Zo ondersteunde Ineos in de 1:59 Challenge de Keniaanse atleet Eliud Kipchoge om als eerste een marathon in een tijd onder de twee uur te lopen. Deze uitdaging past in de overtuiging van het bedrijf dat mensen veel meer kunnen dan ze denken, als ze maar willen. ‘No Human Is Limited’ is één van de slogans die het hiervoor hooghoudt. In dat kader heeft het bedrijf een uitdagend programma voor jonge medewerkers: na een training van negen maanden worden ze uitgedaagd om in zes dagen 320 kilometer te rennen, fietsen en trekken door de woestijnen van Namibië. Dat lukt waarschijnlijk alleen met de juiste instelling: grit, rigour & humour.