‘Vijf jaar geleden, nog voor de huidige waterstofhype, klopte het elektrolysehart van The Hydrogen Chemistry Company al en begonnen de eerste ideeën en projecten te ontstaan’, vertelt Marcel Galjee, managing director van HyCC. ‘Nobian (het moederbedrijf, red.) heeft decennialange ervaring in de productie van waterstof met het chloor-alkaliproces. De naam HyCC lijkt dus nieuw, maar in feite is het de effectuering van de al aanwezige verzelfstandiging.’

Begin april bereikte Nobian een deal met de Green Investment Group (GIG), een van de grootste investeerders in groene energie. Galjee: ‘Het is écht een mijlpaal voor ons, samengaan met twee heel sterke partners. Want enerzijds blijft Nobian natuurlijk voor 50% aandeelhouder, omdat de kennis en ervaring op het gebied van elektrolyse essentieel zijn. Maar anderzijds moeten we naar nieuwe financieringsstructuren toe en GIG heeft juist veel ervaring in deze wereld.’

Bestaande pijpleidingen

De projecten die nu lopen bij HyCC zijn al ver in ontwikkeling en vormen zodoende het hart van het bedrijf. Voorbeelden zijn Djewels 1 en 2, H2ermes en H2-Fifty, waarin de start-up groenewaterstoffabrieken ontwerpt van respectievelijk 20, 40, 100 en 250 MW. ‘De waterstofproductie zal wel een iets andere vorm krijgen dan bij Nobian het geval was’, zegt Galjee. ‘Nobian zet elektriciteit op een natriumchlorideoplossing, waarbij chloorgas, waterstofgas, en natronloog ontstaan. Bij HyCC willen we geen zoutoplossing, maar juist puur water gebruiken, met duurzame elektriciteit, resulterend in groene waterstof en zuurstof.’

Als het aan HyCC ligt, komt de productie zo dicht mogelijk te liggen bij de plekken waar het nodig is. Galjee: ‘Nederland heeft een aantal goed ingerichte industriële plekken, waaronder Amsterdam, de Rotterdamse haven en de Eemsdelta.’ Het doel is zo min mogelijk transport en vooral gebruikmaken van de pijplijnen die al bestaan. ‘Voor op de langere termijn zijn we in overleg met Gasunie die een backbone van leidingen gaat ontwikkelen om industriële clusters te verbinden.’ Ook opslag van waterstof zal in de toekomst noodzakelijk zijn. ‘Nobian haalt zout uit aardlagen’, legt Galjee uit. ‘In de holtes die dan ontstaan kun je ook waterstof opslaan.’

Kerosine

HyCC heeft ambitieuze groeiplannen om aan de toenemende vraag voor groene waterstof te kunnen voldoen. ‘Vervolgprojecten richten zich op moeilijk te decarboniseren sectoren’, vervolgt de HyCC-directeur. ‘Denk aan de staalindustrie, de luchtvaart, scheepvaart en de chemische industrie.’ Daarbij is het niet alleen belangrijk om te bedenken waar je het waterstofgas gaat produceren, maar ook hoe je dat kunt implementeren in die industrie. Galjee: ‘Voor elke keten kan het anders zijn. Verwissel je bij een staalbedrijf aardgas met waterstofgas, dan zijn er beperkte aanpassingen nodig. Maar wil je de kolen vervangen, dan moet je heel het bedrijf verbouwen. Hetzelfde geldt voor kerosine en andere chemische takken: waar haal je de koolstofbron vandaan als je die niet uit aardgas of olie haalt?’

‘Je kunt niet vanuit het niets een gigawatt-fabriek neerzetten’

Als punt op de horizon is er een groot studieproject opgestart om te kijken of een reactor van een gigawatt mogelijk is. ‘Als deel van een groot consortium onderzoeken we wat een gigawatt-fabriek zou kosten, met welke vergunningen je te maken krijgt, hoe het zit met ruimte: waar zet je zo’n grote fabriek neer?’

Leidende speler

Ondanks de vele aankondigingen van de bouw van waterstoffabrieken is de realiteit dat de grootste Europese groenewaterstoffabriek tot nu toe met 10 MW in Noorwegen staat. ‘En dat al dertig jaar’, licht Galjee toe. ‘Alle apparatuur voor grotere schalen moet nog worden ontwikkeld, en iedereen die aan zo’n fabriek werkt moet dezelfde leercurve door. Wij willen dat aanpakken door in schaalstappen te denken: hoe kunnen we stapsgewijs steeds meer leren zodat we uiteindelijk bij die gigawatt aankomen? Je kunt niet vanuit het niets een gigawatt neerzetten.’

Wat dat betreft heeft Nederland een kans om koploper te worden op het gebied van groene waterstof. ‘Willen we naar een klimaatneutrale wereld in 2050, dan zitten we bij de wereld van moleculen op de juiste plek. Met HyCC heeft Nederland naar ons idee echt een leidende speler en de kans om een nieuwe economie op te starten. De movement is groter dan dit bedrijf alleen.’