Aan de Afsluitdijk staat altijd een frisse zeewind. En sinds een kleine twee jaar staat er ook het R&D-lab van SeaO₂. Hier bevindt zich hun prototype op labschaal en er wordt momenteel een zogenoemde containermodule gebouwd, die een opstelling bevat waarmee de start-up CO₂ uit de Noordzee stript. Op dit moment hebben we het dan over zo’n 25 ton per jaar, maar later in 2025 moet dat in de vorm van een pilot plant naar 250 ton. En het jaar daarop tienmaal zoveel. Kortom, de groei zit er flink in, vertelt medeoprichter en ceo Ruben Brands trots. ‘Dat is natuurlijk ook hard nodig, want we willen bijdragen aan het behalen van de klimaatdoelen.’ 

Carbonaatevenwicht 

Het vangen van CO₂ uit de oceaan noem je ook wel direct ocean capture (DOC). ‘Dat betreft in ons geval een elektrochemisch proces’, vertelt R&D engineer Phebe van Langevelde, sinds eind vorig jaar in dienst bij SeaO₂. ‘We pompen zeewater op en 1 procent hiervan scheiden we in een zure- en een base-stroom. De zure stroom voegen we toe aan een grotere hoeveelheid zeewater. Vervolgens verschuift daar het carbonaatevenwicht. Dat wil zeggen dat je van carbonaat naar bicarbonaat en vervolgens CO₂ gaat. Dat gas halen we er vervolgens uit door middel van een vacuüm.’ 

‘Op het moment dat je CO₂ uit het water haalt, zal er weer CO₂ vanuit de lucht in oplossen’

Phebe van Langevelde  

De stroom die overblijft voegt zich vervolgens weer bij de basische stroom, die zo neutraal wordt. Het geheel, nu grotendeels gedecarboniseerd, verdwijnt weer in de zee. Maar hoe leidt dit dan tot minder CO₂ in de lucht? ‘De atmosfeer en de oceaan staan met elkaar in evenwicht’, legt Van Langevelde uit. ‘Op het moment dat je CO₂ uit het water haalt, zal er weer CO₂  vanuit de lucht in oplossen. Dat volgt uit de zogeheten Wet van Henry.’ 

Natuurlijk is reductie van de CO₂-uitstoot het meest belangrijk, geeft Brands aan. ‘Voor de al aanwezige uitstoot in de atmosfeer, maar ook voor industrieën die maar heel moeilijk klimaatneutraal kunnen worden, is het goed om massaal aan CO₂ capture te doen.’ 

[Lees verder onder de afbeelding]

Koolstofcredits 

SeaO₂ is niet het enige bedrijf dat zich bezighoudt met DOC. Er zijn zeker zo’n tien andere spelers actief binnen dit veld. Hun belangrijkste concurrent is het Californische Captura. Brands: ‘Bijzonder genoeg werkten onze academische medeoprichters, David Vermaas en Rose Sharifian, met deze onderzoekers samen.’ Dat was in de periode dat laatstgenoemde haar promotieonderzoek deed in het Electrochemical Flow Systems-lab van de TU Delft, onder leiding van Vermaas. Uiteindelijk scheidden de wegen zich en ontwikkelden Sharifian en collega’s hun eigen DOC-technologie. Vervolgens kwamen ze in contact met Ruben Brands, die een business en legal-achtergrond heeft en de potentie zag van de ontwikkeling. In 2022 erop richtten de drie SeaO₂ op. 

Inmiddels heeft de start-up een goed lopend verdienmodel op poten weten te zetten, aldus Brands. De verdiensten komen op drie manieren binnen. ‘Ten eerste slaan we met partners de gevangen CO₂ uit de oceaan op in bijvoorbeeld beton voor de bouw of in lege gasvelden. Zo werken we aan negatieve emissies. Op deze manier hebben wij al koolstofcredits kunnen verstrekken aan onder meer Klarna, een bedrijf dat online financiële diensten levert, en softwaremaatschappij Ledgy. Zij kunnen hiermee hun CO₂-uitstoot kunnen compenseren.’ De CO₂ kan ook worden verkocht aan industriële bedrijven die het als grondstof kunnen inzetten voor bijvoorbeeld de productie van groene methanol. Op die manier wordt het broeikasgas nuttig toegepast, zegt Van Langevelde. Een laatste verdienste komt van de verkoop van de licentie voor het gebruik van de technologie. Brands: ‘Frisdrankbedrijven kunnen bijvoorbeeld een DOC-faciliteit naast hun fabriek zetten om zo de CO₂ uit de zee, in de vorm van koolzuur, te kunnen toevoegen aan hun product. 

’Een logische stap is dat we uiteindelijk opgaan in de olie- en gasindustrie’

Ruben Brands  

Olie- en gasindustrie  

Afgelopen oktober heeft het team van SeaO₂ een eerste financieringsronde binnengehaald en dus kunnen de plannen voor een flinke opschaling definitief doorgaan. Het uiteindelijke doel is om in 2030 minimaal 1 megaton CO₂ uit de oceaan te halen, en in 2045 zelfs naar de gigaton te gaan. Dat zal overigens niet meer alleen in Nederland zijn, vertelt Brands. ‘We gaan dan op zoek naar landen waar de kilowatturen groener en goedkoper zijn. Het zou toch mooi zijn als onze DOC-technologie een belangrijk exportproduct wordt.’ 

Ook is de kans groot dat het dan niet meer onder de vlag van SeaO₂ zal zijn. ‘Sommige mensen zullen het er misschien niet mee eens zijn, maar een logische stap is dat we uiteindelijk zullen opgaan in de olie- en gasindustrie’, zegt Brands. ‘Dit omdat zij de infrastructuur, de kennis en de financiële middelen hebben om DOC tot een groot succes te maken. En het is dé plek waar we moeten gaan vergroenen en waar we daadwerkelijk impact kunnen maken.’