Onderzoek – Pagina 15
-
Verdieping
Zoeken naar dopinggenen
Hidde Haisma vist ingespoten genen uit het bloed van sporters, om zo gendoping aan te tonen. Dopinglabs kunnen hormonen en erytropoëtine (epo) al gemakkelijk detecteren, maar genetische doping blijkt nog een uitdaging. Hidde Haisma, hoogleraar farmaceutische genmodulatie aan de Rijksuniversiteit Groningen, werkte anderhalf jaar aan een manier om die gendoping ...
-
Nieuws
Vissen naar medicijnresten
Op 17 december opende minister Cora van Nieuwenhuizen een pilot van Waterschap Aa en Maas om meer medicijnresten uit rioolwater te verwijderen. Rioolwaterzuiveringsinstallaties (rwzi’s) slagen erin circa 150.000 kg medicijnen per jaar uit ons afvalwater te halen, maar evenzoveel komt ongezuiverd in het oppervlaktewater terecht. Al is er in Nederland ...
-
Nieuws
Peptide grijpt Zikavirus
Een internationaal onderzoek, waaraan ook de Universiteit Gent deelnam, ontwikkelde een uniek peptide om het beruchte zikavirus eronder te krijgen. Het zikavirus waart al rond sinds de jaren vijftig, maar is pas de laatste jaren uitgegroeid tot een pandemie in Zuid-Amerikaanse landen. Hoewel in de meeste gevallen de ziekte mild ...
-
Nieuws
Een kuurtje nieuwe antibiotica
Nieuwe antibiotica zijn hard nodig om de resistentieproblematiek aan te pakken. Nederlandse en Belgische laboratoria proberen een nieuwe aanpak. Amoxicilline, doxycycline, azitromycine: je kunt geen antibioticum verzinnen of er bestaat een bacterie die er resistent tegen is. Aan de ene kant wordt steeds duidelijker hoe belangrijk het is matig te ...
-
Nieuws
Veiligheid voorop bij vaccinproductie
In de discussie over vaccinaties gaat het zelden over de productie van vaccins. Hoe borg je de veiligheid daarvan eigenlijk, en wat gebeurt er als er iets misgaat? ‘We meten bijna meer dan we productiestappen hebben.’ Wie de productiefaciliteit van de baarmoederhalskanker- en gordelroosvaccins van GSK in het Belgische Wavre ...
-
Nieuws
BLEVE: zeldzaam desastreus
Afgelopen zomer veroorzaakte een ontploffende lpg-tankwagen een gigantische vuurbal boven Bologna. Een imposante, zeldzame BLEVE, aldus veiligheidsexperts. Meer alledaags explosiegevaar schuilt in ontsnappende brandbare dampen. Het is een indrukwekkend beeld: de verlaten achtbaans-snelweg met een zwartgeblakerd gat, met daar precies middenin een compleet opengevouwen tankwagen. Minstens zo imposant was de ...
-
Nieuws
Grijs poeder uit een zwarte doos
Dat ruwijzerproductie grafiet genereert is onvermijdelijk. Maar waarom? En hoe voorkom je dat de buren er last van hebben? ‘Het probleem is van alle tijden’, begint Luc Bol, directeur ijzer en staal bij Tata Steel Europe in IJmuiden. ‘Grafiet is vederlicht en kan opstijgen in de thermiek.’ Inwoners van het ...
-
Nieuws
Zaden in een poolkluis
De Wereldzadenbank op Spitsbergen bewaart plantenzaden. Als back-up heeft dit zijn nut al bewezen, en daarnaast is het een signaal: voor onze voedselzekerheid zijn we afhankelijk van genetische diversiteit. Diep in een berg op Spitsbergen ligt een back-up opgeslagen van de belangrijkste landbouwgewassen op aarde. In een netjes uitgehakte grot, ...
-
Nieuws
Omics-database staat als een huis
Koppeling digitale biobanken wint Nederlandse Dataprijs. ‘Met data kun je ontdekkingen doen die vroeger alleen bereikbaar waren met pipetteren in het lab’, stelt Bas Heijmans, hoofddocent aan het Leids Universitair Medisch Centrum. Namens BBMRI-omics mocht hij onlangs de Nederlandse Dataprijs 2018 in de categorie medische en levenswetenschappen in ontvangst nemen, ...
-
Nieuws
Biobanken worden databanken
De grootste uitdaging voor biobanken is niet nog meer biologisch materiaal verzamelen of analyseren, maar de digitale integratie ervan met klinische data. Alleen door data uit diverse bronnen te koppelen, kun je de potentie van biobanken waarmaken. Neuro-endocriene tumoren vormen een zeldzame soort kanker, die artsen pas in een laat ...
-
Nieuws
Algen als ingrediënt voor plastic
Ontwerpers Eric Klarenbeek en Maartje Dros maken samen met algenwetenschappers nieuwe bioplastics voor in hun 3D-printers. Al in 2010 begonnen Eric Klarenbeek en Maartje Dros van Studio Klarenbeek & Dros met hun zoektocht naar duurzame grondstoffen. ‘3D-printers waren toen enorm in opkomst’, vertelt Klarenbeek. ‘Door die techniek produceren mensen veel ...
-
Nieuws
Stapsgewijs naar een hiv-vaccin
Vijfendertig jaar na de identificatie van hiv is er nog altijd geen vaccin. De vele tegenslagen hebben het veld tot bescheidenheid gedwongen, maar ook geleid tot inzichten die een vaccin steeds dichterbij brengen. Belgische onderzoekers publiceerden eind 2018 in het vakblad AIDS een trial waarin ze een voorbeeld laten zien ...
-
Nieuws
Algen: elke processtap telt
Energiezuinig en kostenefficiënt oogsten, kraken en extraheren van biochemicaliën uit stugge microalgen blijft lastig. Bioprocestechnologen grijpen naar nieuwe (oplos)middelen en procesintegratie om meer grip op de productieketen te krijgen. ‘Biobrandstoffen, daarmee is de algenhype in de VS tien jaar geleden begonnen. Europa ging iets realistischer te werk’, stelt biotechnoloog Corjan ...
-
Verdieping
Bananenziekte dringt zich op
De banaan staat onder druk door een agressieve schimmel. Er is een resistente transgene banaan, maar veredeling is de echte oplossing. Afhankelijkheid van één kloon en bestrijdingsmiddelen moet overboord. De berichten over tropische plantenziektes die de bananenteelt bedreigen zijn verontrustend. De wereldwijd geteelde Cavendish-banaan – de soort waarmee alle supermarkten ...
-
Verdieping
Menselijke maat voor ai
Ethische normen kunnen verantwoorde ontwikkeling van big data en artificial intelligence stimuleren. Hoe precies moet het EU-project Sherpa uitwijzen. Het Sherpa-project van de EU loopt ruim drie jaar, aldus Marlou Bijlsma, standaardisatieconsultant bij het Nederlands Normalisatie-instituut (NEN), en gaat met casestudy’s en scenario’s onderzoeken welke ethische vraagstukken spelen bij smart ...
-
Verdieping
Op weg naar diervrij kweekvlees
Kweekvlees kan nog niet zonder dieren. Zo is bloedserum van kalveren nodig om de cellen te doen groeien in het schaaltje. Wereldwijd zijn kweekvleesbedrijven hard bezig het kweekproces diervrij te maken. Even een paar stamcellen en voedingsstoffen in een bioreactor gooien en een tijdje later massa’s kweekvlees eruit halen? Vergeet ...
-
Verdieping
Cellen verbranden voor kennis
Massacytometrie combineert oude analysetechnologie tot een nieuw instrument. Immunologen kunnen inmiddels niet meer zonder, en ook andere disciplines zien mogelijkheden om er complexe weefsels mee te bestuderen. Waarom zou je cellen blootstellen aan omstandigheden die lijken op het oppervlak van de zon? De groeiende populariteit van de elementanalyse ICP-MS (inductief ...
-
Verdieping
Single-use: roep om standaardisatie
Leachables en extractables, stoffen die kunnen lekken uit single-use-materiaal, zorgen voor discussie. Want hoe kun je ze het best analyseren? En wie is daarvoor verantwoordelijk? ‘Tenzij het echt niet anders kan, gebruiken we vrijwel uitsluitend single-use-systemen en -materialen’, zegt John Rook, bioprocess specialist upstream processing bij Halix in Leiden. ‘Tien ...
-
Verdieping
Gekweekt leer uit Maastricht
Na vlees slagen de wetenschappers van de Universiteit Maastricht erin om ook leer te kweken. Het milieuvriendelijke alternatief maakt het gebruik van runderhuiden in de toekomst wellicht overbodig. ‘Ik had me nooit gerealiseerd dat er behoefte aan gekweekt leer zou zijn’, zegt kweekvleesspecialist en hoogleraar vasculaire fysiologie aan de Universiteit ...
-
Verdieping
Bron van blauwzuur en benzeen
Chemici en dermatologen leren steeds meer over hoe tatoeagepigment zich in ons lijf gedraagt, en hoe het onder invloed van bijvoorbeeld zonlicht uiteenvalt. Die toegenomen kennis stimuleert Europa tot veel strengere regelgeving via REACH. Een jaar of vijftien geleden werden tatoeages nog gezien als chemisch en fysiologisch inert. Maar met ...