Nieuws – Pagina 123
-
Nieuws
Schaliegaswinning stinkt
Uit sommige schaliegasputten lekt zo veel benzeen, formaldehyde en waterstofsulfide dat het haast wel een verhoogd risico op kanker moet opleveren. Nu merk je het nog niet maar over tien jaar heb je spijt, stellen Amerikaanse onderzoekers in het tijdschrift Environmental Health. De publicatie kwam twee dagen nadat ...
-
Nieuws
Kindvriendelijke knoopcel
Een drukgevoelige geleidende coating kan de schade beperken wanneer je een batterij inslikt. Vooral nuttig ter bescherming van kleine kinderen, schrijven Amerikaanse onderzoekers in PNAS. Ze mikken daarbij vooral op moderne lithium-knoopcelletjes die, afhankelijk van de beoogde toepassing, vaak een spanning van 3V leveren. Dat is ruim voldoende ...
-
Nieuws
MOF in dunne plakjes
In Delft is bedacht hoe je ‘metal organic frameworks’ kunt maken in plakjes van micrometers groot en nanometers dik. In die vorm kun je ze verwerken in een polymeermembraan en er gassen mee scheiden, schrijven Jorge Gascon en collega’s in Nature Materials. De structuur van zo’n MOF is ...
-
Verdieping
Jezelf blindstaren op een postdoc
Ruim tweederde van de Nederlandse promovendi moet na de promotie buiten de universiteit aan de slag. Maar daar besteden universiteiten nauwelijks aandacht aan en de meeste promovendi zelf al evenmin, stellen het Rathenau Instituut en het Promovendi Netwerk Nederland in een zojuist verschenen rapport. De auteurs geven vooral ...
-
Nieuws
Methanol, dat gaat van woef
Binnen twee maanden zijn in de VS minstens twintig kinderen en twee volwassenen gewond geraakt door proefjes voor de klas met methanol. Het Chemical Safety & Hazard Investigation Board (CSB) komt nu met nieuwe richtlijnen. In wezen gebeurde er telkens hetzelfde. Methanol is uiterst vluchtig. Bij kamertemperatuur is ...
-
NieuwsBacterie verblijdt organici met nieuwe kat
In Groningen heeft een bacterie enzymen aangemaakt met een 21ste aminozuur dat koperionen bindt. In vitro kun je daar Friedel-Crafts-alkyleringen enantioselectief mee katalyseren, schrijven Ivana Drienovská en Gerard Roelfes in het tijdschrift Chemical Science. Voor zover bekend hebben ze daarmee een wereldprimeur te pakken. In vitro zijn ...
-
NieuwsUniversele heparineremmer
In Canada is een verbinding bedacht die alle gebruikelijke vormen van het antistollingsmiddel heparine neutraliseert. In elk geval bij kleine knaagdieren, schrijven Jayachandran Kizhakkedathu en collega’s van de University of British Columbia in Science Translational Medicine. Zo’n tegengif kan hard nodig zijn als een patiënt per ongeluk ...
-
Nieuws
Hoe de lotussen het doen
Dat er mannelijke en vrouwelijke lotusbomen bestaan, komt door interne RNA-interferentie. Het Y-chromosoom maakt RNA aan dat een gen onderdrukt dat voor vrouwelijke kenmerken zorgt, melden Amerikaanse en Japanse onderzoekers in Science. Binnen het plantenrijk is ‘tweehuizigheid’, zoals het bestaan van twee afzonderlijke geslachten officieel heet, vrij zeldzaam. ...
-
Verdieping
Slimme spons laat zich chemisch knijpen
In Twente is een membraan ontwikkeld waarvan de poriegrootte reageert op de redoxpotentiaal van de omgeving. Een soort ‘slimme spons’ met potentiële toepassingen die variëren van scheidingsprocessen tot sensortechniek, schrijven Julius Vancso en promovendus Kaihuan Zhang in wat Angewandte Chemie betitelt als een ‘very important paper’. Het membraan ...
-
Nieuws
Mensenmaag in petrischaaltje
Voor het eerst is uit stamcellen levensecht menselijk maagwandweefsel gekweekt in een petrischaaltje. Handig om medicijnen tegen maagzweren en maagkanker uit te testen, meldt Nature. De ‘3D human gastric organoids’ (hGO’s) van Jim Wells en collega’s van Cincinnati Children’s Hospital Medical Center hebben een diameter van ongeveer 3 ...
-
Nieuws
Wordt DSM Duits?
Evonik ontkent dat het DSM wil overnemen. Het Duitse chemieconcern heeft geen plannen in die richting en snapt niet waar persbureau Bloomberg het verhaal vandaan heeft, meldt het Financieele Dagblad op zijn website. DSM laat die krant desgevraagd weten dat het nooit ingaat op geruchten en speculaties, en ...
-
Nieuws
Koolstofnanobuisje als ionkanaal
Breng korte koolstofnanobuisjes in contact met een celmembraan en ze prikken er vanzelf doorheen als simpel namaak-ionkanaal. Zet er nog wat functionele groepen aan en je kunt er hele leuke dingen mee doen, mede omdat ze vele malen stabieler zijn dan een écht kanaaleiwit. Je kunt bijvoorbeeld denken ...
-
NieuwsHopanen verraden olieresten
De uit de Deepwater Horizon-put gelekte ruwe olie is terecht. Een flink deel ligt op de bodem van een klein stukje Golf van Mexico, melden Californische onderzoekers in PNAS. Het zou betekenen dat oliedruppels om de een of andere reden veel sneller naar de bodem zakken dan ...
-
NieuwsWaarom DEET muggen verdrijft
Dat muggen een hekel hebben aan DEET ligt aan één geurreceptor op hun voelsprieten. Kennelijk lijkt het spul toevallig op methyljasmonaat, een natuurproduct waar muggen óók niet tegen kunnen, schrijven Californische onderzoekers in PNAS. Daatmee wordt voor het eerst sinds de introductie in 1946 duidelijk waarom DEET ...
-
Nieuws
Bacterie snijdt in eigen genen
Via het CRISPR-afweersysteem kun je bacteriën zo ver krijgen dat ze een paar van hun eigen genen uitzetten. Heel handig als je de functie van die genen wilt achterhalen, denken onderzoekers van North Carolina State University. Dat CRISPR-systeem zit standaard in bacteriën als E.coli, die het gebruiken om ...
-
Nieuws
Negenwaardig iridium
Voor het eerst is een metaalion waargenomen dat formeel 9+ is. De primeur zit verstopt in een iridiumtetroxidekation, melden Chinese en Duitse onderzoekers in Nature. Het betekent dat iridium in IrO4+ al zijn negen valentie-elektronen kwijt is. Tot nu toe stond het record op 8+. Dat komt voor ...
-
Nieuws
Li-accu met zonder halogeen
Vrijwel alle vloeibare elektrolyten in Li-ionaccu’s bevatten halogenen die zich gedragen als superhalogenen. Hetgeen in theorie betekent dat die halogenen er uit kunnen en de accu’s een stuk milieuvriendelijker kunnen worden, voorspellen fysici van Virginia Commonwealth University. Je zou bijvoorbeeld kunnen denken aan Li(CB11H12) als elektrolyt, schrijven Puru ...
-
Nieuws
Fijnstofmeting met iPhone werkt
Meten van fijnstof met mobieltjes werkt. Ruim een jaar na de laatste meetdag zijn de resultaten niet geheim meer. En ze zijn positief, melden de initiatiefnemers van het iSPEX-project. Die geheimhouding had uiteraard alles te maken met het belang dat die initiatiefnemers hadden bij publicatie in een peer ...
-
Nieuws
RNA is geen DNA
RNA verschilt qua mechanische eigenschappen veel sterker van DNA dan je op grond van de chemische verschillen zou verwachten. Kennelijk kloppen de huidige wiskundige modellen niet, schrijven Delftse nanotechnologen in PNAS. Meest opvallende verschil is dat een dubbele RNA-spiraal korter wordt wanneer je hem te strak opwindt, terwijl ...
-
Nieuws
MS zuigt individuele cel leeg
In Oklahoma is een zuigmondje ontwikkeld waarmee een massaspectrometer de ‘kleine’ moleculen uit één levende cel kan zuigen. Binnen drie minuten heb je een momentopname van het metabolisme in die ene cel, suggereert een publicatie in Analytical Chemistry. Zhibo Yang en collega’s hebben het al geprobeerd met HeLa-baarmoederhalskankercellen. ...