Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 97
-
Nieuws
Insuline uit je darmen
Zet in cellen uit de menselijke darm één gen uit en ze gaan insuline produceren. Misschien wel de gemakkelijkste manier om diabetes type 1 te verhelpen, schrijven onderzoekers van Columbia University in Nature Communications. Het gen in kwestie codeert voor FOXO1, een transcriptiefactor die onder meer het samenspel ...
-
NieuwsBacterie maakt vlamvertrager
Bacteriën in de oceaan produceren broomverbindingen die sprekend lijken op vlamvertragers in kunststoffen. Dat die hormoonverstoorders zich ophopen in ons lichaam is dus niet helemaal onze eigen schuld, bewijst een publicatie in Nature Chemical Biology. Dat er ergens een natuurlijke bron van zulke polybroomdifenylethers (PBDE’s) moest bestaan, ...
-
Nieuws
DNA, zoals het was
De ‘stamboom’ van een zoogdiercel laat zich achteraf reconstrueren. Je kunt herleiden hoe het DNA was toen het nog in het embryo zat, hoe vaak het sindsdien is gedupliceerd en welke mutaties er onderweg in zijn geslopen, melden Nederlandse en Engelse onderzoekers in Nature. Ze hopen hierdoor beter ...
-
Nieuws
Cyanamide voor eiwitrijke oersoep?
Doe cyanamide door de oersoep en er ontstaat vanzelf een aanzet voor eiwitketens in. Een vergeten idee uit 1958 dat een nieuw stukje toevoegt aan de puzzel die ‘ontstaan van leven’ heet, zo valt te lezen in Angewandte Chemie. Het idee kwam van wijlen Stanley Miller, beroemd geworden ...
-
Nieuws
Kat + kat + cellulose = hexaan
Met een combinatie van twee katalysatoren kun je cellulose in één keer omzetten in n-hexaan. Hoef je dáár ook geen aardolie meer voor te gebruiken, suggereert een Japanse publicatie in ACS Sustainable Chemistry. De ene katalysator is een combinatie van reniumoxide en iridium op een ondergrond van siliciumdioxide. ...
-
Nieuws
Chinonen als accu
Elektriciteit laat zich op grote schaal opslaan in water met een organisch redoxkoppel. Geen metaal meer nodig, schrijven onderzoekers van de University of Southern California in het Journal of the Electrochemical Society. Wat Sri Narayan en collega’s voorstellen is een zogeheten flowbatterij. Daarin worden twee verschillende vloeistoffen rondgepompt ...
-
Nieuws
Sonde is zonde
Bisfenol A moet je niet aan proefdieren toedienen via een sonde. Die vorm van blootstelling is namelijk totaal niet representatief, stelt een internationaal gezelschap in het tijdschrift Environmental Health. Hetgeen pijnlijk is (en niet alleen voor die proefdieren) omdat sondevoeding (‘gavage’, in het Engels) al tientallen jaren de ...
-
Nieuws
Gen-probiotica tegen overgewicht
Obesitas is te bestrijden door de darmflora te verrijken met genetisch gemodificeerde bacteriën die korte metten maken aan het hongergevoel. Bij muizen werkt het alvast, schrijven Sean Davies en collega’s van Vanderbilt University in Tennessee in het Journal of Clinical Investigation. Hun methode is gebaseerd op een groep ...
-
Nieuws
Magnesium vervangt cadmium
Voor de activering van cadmiumtelluride-zonnecellen kun je net zo goed magnesiumchloride gebruiken als cadmiumchloride. Kost een factor 100 minder en is nog minder gevaarlijk voor het milieu ook, schrijven onderzoekers van de University of Liverpool in Nature. De redactie van dat blad vindt het zelf zo geweldig dat ...
-
Nieuws
Ompolende vaatwanden
Elastine is de ferroelektrische component in bindweefsel, en als zodanig presteert het zelfs beter dan synthetische ferroelektrische materialen. Maar het is te vroeg om te zeggen of dit een biologisch belangrijke eigenschap is of stom toeval, stellen Chinese onderzoekers in PNAS. ‘Ferroelektrisch’ wil zeggen dat het molecuul spontaan ...
-
Nieuws
Waarom DNA tegen de zon kan
De bouwstenen van DNA zetten uv-straling om in een onschadelijke trilling voordat er chemische bindingen door kunnen worden verbroken. Dat verklaart waarom ze aan zonlicht niet meteen kapot gaan, suggereert een publicatie in Nature Communications. Tot nu toe snapte eigenlijk niemand goed hoe dat kon, gezien de efficiëntie ...
-
Nieuws
Wat je intoetst ben je zelf
De bacteriën op je mobieltje vormen een redelijke afspiegeling van je persoonlijke microbioom. Redelijk genoeg om voortaan je schermpje te bemonsteren in plaats van jouzelf, suggereren onderzoekers uit Oregon in het onlinetijdschrift PeerJ. Ze stellen onder meer voor om de mobieltjes van ziekenhuispersoneel en -bezoekers te gaan screenen ...
-
Nieuws
Prof schuldig aan fataal lab-ongeluk
Hoogleraar scheikunde Patrick Harran moet 10.000 dollar boete betalen en vijf jaar lang aan maatschappelijke dienstverlening doen. En daar komt hij nog gemakkelijk mee weg, vinden velen die het proces hebben gevolgd. Met name de familie van slachtoffer Sheri Sangji vindt het vonnis niet meer dan ‘a slap ...
-
Nieuws
Containerfabriek verslaat bulkchemie
Kleine chemische fabrieken in containers kúnnen economisch aantrekkelijker zijn dan grootschalige bulkchemie. Vooral wanneer je zo een complete productieketen op één locatie kunt neerzetten, blijkt uit onderzoek onder leiding van de TU Delft. Het gaat lijnrecht in tegen het hardnekkige procestechnologische dogma dat schaalvergroting altijd voordeel oplevert. Projectleider ...
-
Nieuws
Zonverslaving bestaat echt
Bakken in de zon is écht verslavend. Moleculair gezien is het effect van UV-licht vergelijkbaar met dat van heroïne, suggereren dierproeven die zojuist zijn gepubliceerd in het tijdschrift Cell. Het is zelfs zo erg dat de muizen afkickverschijnselen gingen vertonen toen ze na een scheerbeurt en zes weken ...
-
Nieuws
Grip op bacteriecelmembraan
Voor het eerst wordt duidelijk hoe Gram-negatieve bacteriën de bouwstenen voor hun celmembraan naar buiten transporteren. Elk molecuul dat die transportroute verstoort is in principe een antibioticum, blijkt uit twee publicaties in Nature. Het grote voordeel zou moeten zijn dat zo’n antibioticum zelf niet de bacterie binnen hoeft ...
-
Nieuws
Vloeibaar water bij min 46
In sterk onderkoeld water ordenen de moleculen zich eerst tot tetraëdertjes, voordat ze uitkristalliseren. Met een deeltjesversneller van de Stanford-universiteit is dat voor het eerst zichtbaar gemaakt, meldt Nature. Bij ‘sterk onderkoeld’ moet je dan denken aan tientallen graden onder nul. Normaal gesproken is water dan uiteraard bevroren, ...
-
NieuwsUniversele meth-sensor
In Italië is een sensor ontwikkeld die alle variaties op het thema methamfetamine detecteert. Zelfs als de onderwereld ze nog niet eens gesynthetiseerd heeft, claimen ze in Angewandte Chemie. Het onderliggende idee is dat je aan het methamfetaminemolecuul een hele hoop kunt veranderen. In veel landen hoef ...
-
Nieuws
Geen stamcellen uit het zuur
Dat er in Japan ooit volwassen cellen zijn hergeprogrammeerd tot stamcellen in een zuurbadje, is vermoedelijk een fabeltje. Die stamcellen kwamen namelijk uit een andere muis, claimt een onderzoeker die direct bij het project betrokken was. In het beste geval betekent het dat de hoofdverantwoordelijke, Haruko Obokata, zichzelf ...
-
Nieuws
Lipiden verraden leukemie
Om acute leukemie onder de duim te houden moet je T-cellen op tumorspecifieke lipiden af sturen. In tegenstelling tot eiwitten veranderen die lipiden namelijk niet, schrijven Zwitserse en Italiaanse onderzoekers in het Journal of Experimental Medicine. Na jaren zoeken zeggen ze een klasse lipiden te hebben ontdekt die ...