Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 85
-
Nieuws
Vis stinkt naar koraal
Minstens één tropische vis zorgt dat hij naar koraal ruikt en niet naar vis. Daarmee is hij de eerste gewervelde diersoort die aan ‘chemische camouflage’ doet, blijkt uit het promotie-onderzoek van bioloog Rohan Brooker. Het betreft Oxymonacanthus longirostris, een vijlvis (filefish) die poliepjes uit koraal vreet. Hoe hij ...
-
Nieuws
Stinkend goede supergeleiding
Bij 1,8 miljoen bar en slechts 83 graden onder nul wordt waterstofsulfide supergeleidend. Daarmee ligt het wereldrecord aan scherven, denken Duitse onderzoekers. Ze bedoelen dan kennelijk het wereldrecord voor ‘conventionele’ supergeleiders, die werken volgens de zogeheten BCS-theorie van Bardeen, Cooper en Schrieffer. Hierbij vormen elektronen in een kristal ...
-
Verdieping
Ionkanaal getransplanteerd
Utrechtse onderzoekers hebben bedacht hoe je een ionkanaal overzet van zijn eigen celmembraan naar een synthetisch membraan zonder het te beschadigen. Zo kun je het opzuiveren en daarna onder realistische omstandigheden uitproberen, schrijven Jonas Dörr, Antoinette Killian en collega’s in PNAS. Het is een vervolg op een studie ...
-
Nieuws
Entropie maakt sterker
Van aluminium, lithium, magnesium, scandium en titanium kun je een metaallegering maken die net zo licht is als aluminium maar sterker dan titanium. Kwestie van entropie, schrijven onderzoekers uit Qatar en North Carolina in Materials Research Letters. Dergelijke ‘high entropy alloys’ zijn een hot item in de metallurgie. ...
-
Nieuws
Cadmium knaagt aan telomeren
Blootstelling aan lage hoeveelheden cadmium versnelt de inkorting van de telomeren aan de uiteinden van je chromosomen. Geen wonder dus dat dit metaal wordt geassocieerd met typische ouderdomsziektes, suggereert een publicatie in het American Journal of Epidemiology. Dat die telomeren korter worden is een natuurlijk verschijnsel. Ze vormen de ...
-
Nieuws
Komeet vol zwaar water
Het water op de komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko bevat driemaal zo veel deuterium als het onze, meldt de massaspectrometer van de Rosetta-ruimtesonde. Het ondergraaft de theorie dat het Aardse water ooit door soortgelijke kometen is aangevoerd, blijkt uit een publicatie op de Science-website. Het is het eerste meetresultaat van de ...
-
Nieuws
Gekraakte stamcellen
Eindelijk wordt een beetje duidelijk wat er gebeurt wanneer je huidcellen herprogrammeert tot stamcellen. En dus ook hoe je dat het handigste kunt aanpakken, meldt een internationaal consortium dat zichzelf Project Grandiose noemt. “In zijn algemeenheid kun je stellen dat met dit onderzoek de herprogrammering is gekraakt”, stelt ...
-
Verdieping
Happen naar het aminozuur
Met single molecule-spectrometrie kun je beter dan ooit zien hoe ABC-transporters in celmembranen werken. Groningse onderzoekers toonden dat zojuist aan in Nature Structural & Molecular Biology. Die ABC-transporters (voluit ATP-binding cassette transporter) zijn een groep eiwitten die allerlei voedings- en afvalstoffen door celmembranen transporteren. Meestal zijn ze opgebouwd uit ...
-
Nieuws
Rekenen aan sub-nanogoud
Het katalytische effect van een handvol goudatomen kun je onmogelijk observeren. Maar je kunt het wel heel aardig op de computer simuleren, suggereert het omslagartikel van Catalysis Science & Technology. Dat effect zou bijvoorbeeld betrekking kunnen hebben op de omzetting van CO uit uitlaatgassen in CO2, of de ...
-
Verdieping
Watson krijgt Nobelmedaille terug
James Watson krijgt zijn Nobelprijsmedaille terug. De Russische multimiljardair, die hem vorige week op een veiling kocht, betaalt hem wél maar vindt dat zo’n medaille bij de winnaar thuishoort. Watson (86) won de Nobelprijs voor medicijnen in 1962, voor de ontdekking van de dubbele helixstructuur van DNA. Vorige ...
-
Verdieping
Hoe een slang een gifslang wordt
Slangengif is geëvolueerd uit eiwitten die oorspronkelijk heel ergens anders voor dienden. Het proteoom van de Birmese tijgerpython levert het bewijs, stellen onderzoekers van de University of Texas in Arlington. Dat slangengif is in essentie toe te schrijven aan slechts 24 van de ongeveer 25.000 slangengenen. En de ...
-
Nieuws
Evolutie zonder biologie
Met mengsels van organische oliën, een tot labrobot verbouwde 3D-printer, een webcam, beeldherkenningssoftware en een hele hoop fantasie kun je Darwiniaanse evolutie simuleren in een petrischaaltje. Of iets dat er een beetje op lijkt, valt op te maken uit een publicatie van Lee Cronin en collega’s van de ...
-
NieuwsHoe je alzheimerremmers screent
Met ionmobiliteitsspectrometrie kun je in vitro precies zien welke ‘kleine’ moleculen zich aan amyloïde-precursoreiwit binden en dus mogelijk werkzaam zijn tegen ziektes als alzheimer en diabetes type 2. Zo’n gereedschapje hadden we nog niet, schrijven Alison Ashcroft en collega’s van de University of Leeds in Nature Chemistry. ...
-
Verdieping
Gesequenst perkament
Aan DNA-sporen in perkament kun je details aflezen van het dier dat er ooit zijn huid voor heeft ingeleverd. Dat geeft nieuwe inzichten in de geschiedenis van de veeteelt, melden Engelse en Ierse onderzoekers in Philosophical Transactions of the Royal Society B. Zoals bekend werd perkament gemaakt van ...
-
Nieuws
Red Golgi, rem alzheimer
Voorkom dat ophopingen van amyloïde bèta-eiwit de Golgi-apparaten van zenuwcellen vernielen, en je vertraagt tevens die ophoping aanzienlijk. Mogelijk is dit een geheel nieuwe manier om de progressie van ziekte van Alzheimer af te remmen, stellen onderzoekers van de University of Michigan in Ann Arbor. Tijdens het jaarlijkse ...
-
Nieuws
Waarom je IR-licht toch kunt zien
Dat mensen soms infraroodlicht kunnen ‘zien’, heeft vermoedelijk te maken met activering van het pigment rhodopsine door absorptie van twee fotonen tegelijk. Iets waarvan eigenlijk werd gedacht dat het in de vrije natuur niet voorkwam, melden Poolse onderzoekers in PNAS. Dat rhodopsine is het belangrijkste pigment in de ...
-
Nieuws
Paddenstoelgif inspireert farmacologen
In de VS is het enzym geïsoleerd waarmee giftige paddenstoelen hun toxines afwerken. Het zou een nuttig gereedschap kunnen worden voor medicijnsynthese, schrijven onderzoekers van Michigan State University in het tijdschrift Chemistry and Biology. Ze keken met name naar Amanita bisporigera, een uiterst giftige soort uit de amanietenfamilie ...
-
Nieuws
Gifgas meten met twee lasers
Met een terahertzlaser kun je nu chemische wapens en andere vormen van luchtvervuiling op een kilometer afstand ruiken. Mits je ongeveer weet waar je naar je zoeken, blijkt uit een publicatie in Physical Review Applied. Gesuggereerd wordt dat je er militaire installaties mee kunt beveiligen tegen gasaanvallen, maar ...
-
Nieuws
Plastic, daar zit de mot in
Rupsen van de Indische meelmot (Plodia interpunctella) hebben een darmflora die polyethyleen afbreekt. Mogelijk is dat plastic dus toch niet zo’n eeuwigdurend milieuprobleem als gedacht, schrijven Chinese onderzoekers in Environmental Science & Technology. Jun Yang, van Beihang University, ontdekte het min of meer bij toeval. Hij constateerde dat ...
-
Verdieping
Buckyballs tegen broeikaseffect
Met een netwerkje van buckyballs en polyethyleenimine kun je effectief CO2 uit rookgassen en aardgas vissen. Werkt waarschijnlijk beter dan metal organic frameworks, schrijft Andrew Barron (Rice University) in Scientific Reports. Wat hij in feite heeft bedacht is een absorptiemiddel dat zo veel mogelijk amine-functionaliteit en zo weinig ...