Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 58
-
Opinie & Columns
Jonge wijn in nieuwe zakken
Alweer liggen er plannen om het onderwijs drastisch te hervormen. En als C2W moeten wij verplicht tegen zijn.Want in het eindadvies van het Platform Onderwijs2032, dat onlangs door voorzitter Paul Schnabel werd overhandigd aan staatssecretaris Sander Dekker, komt het woord ‘scheikunde’ slechts één keer voor. Onderwijs2032 is de eerste poging ...
-
Nieuws
Nano-Rennies tegen tumoren
Met calciumcarbonaat-nanodeeltjes kun je de pH rond een tumor dusdanig verhogen dat hij niet meer verder groeit of uitzaait. Bij muizen werkt het, melden onderzoekers van Washington University in St. Louis. Ze maken daarbij gebruik van het feit dat tumoren hun eigen pH plegen te verlagen tot een ...
-
Nieuws
Zeldzame aarden uit steenkool
Met ammoniumsulfaat kun je zeldzame aarden zó efficiënt extraheren uit steenkool dat het economisch aantrekkelijk wordt. Bovendien maakt het de VS een stuk minder afhankelijk van China, schrijven Amerikaanse onderzoekers in Metallurgical and Materials Extractions E. Nu komt nog 85 procent van de zeldzame aarden uit Chinese ertsmijnen, ...
-
Nieuws
Bleekneuzen zonder vitaminegebrek
Er is nu zonnebrandcrème die uv-straling dusdanig filtert dat het lichaam toch nog een beetje vitamine D kan blijven produceren. Goed nieuws voor stadsmensen die toch al een tekort aan die vitamine dreigen op te lopen, schrijven Duitse en Amerikaanse onderzoekers in PLOS One. Zoals bekend wordt previtamine ...
-
NieuwsBisfenol S deugt óók niet
Bisfenol S is voor de ontwikkeling van zebravisjes bijna net zo schadelijk als bisfenol A. Zoek dus liever een andere vervanger, schrijft UCLA-onderzoeker Nancy Wayne in het tijdschrift Endocrinology. Dat bisfenol S (BPS) tot nu toe vrij algemeen wordt beschouwd (en verkocht) als veilig, zou dus wel ...
-
Nieuws
Tomaten kweken op het toilet
Op menselijke urine kun je algen kweken, op algen kun je tomaten kweken en die tomaten zijn extra smakelijk voor mensen. Een staaltje circulaire economie dat zich tevens leent voor toepassing in ruimteschepen, schrijft de Universiteit Gent in een persbericht. Dat van die tomaten verscheen onlangs in het ...
-
Nieuws
Metaaloxide als nano-drijflaagje
Op het grensvlak van water en lucht kun je prachtige 2D-materialen kweken. Met zeepmoleculen als sjabloon, viel onlangs te lezen in Nature Communications. Het voordeel is uiteraard dat je 2D-lagen met een behoorlijk groot oppervlak kunt kweken en dat je ze niet meer van een vaste ondergrond hoeft ...
-
Nieuws
Organici verslaan moeder Natuur
Bij industriële biokatalyse kun je de cofactoren NADH en NADPH voortaan vervangen door synthetische moleculen die beter presteren en nog goedkoper zijn ook. Onderzoekers uit Delft en Manchester presenteerden het recept zojuist in het Journal of the American Chemical Society. Zulke cofactoren dienen om elektronen tijdelijk op ...
-
Nieuws
Supramoleculair huwt covalent
Rijg bouwstenen tegelijk covalent en supramoleculair aan elkaar en je krijgt ‘hybride’ polymeerketens met totaal nieuwe eigenschappen. Het zojuist in Science gepresenteerde prototype is nog maar het begin, denken Sam Stupp en collega’s van Northwestern University. In Stupps visie dient het covalente polymeer als degelijke, dikke ruggengraat met ...
-
Nieuws
Koolstofnanocoaxkabel
Coaxkabels worden de helft lichter als je er koolstofnanobuisjes in verwerkt in plaats van metaalgaas. Vooral handig in vliegtuigen waarin elke gram telt, schrijven Francesca Mirri en collega’s van Rice University in ACS Applied Materials and Interfaces. Dat metaalgaas, gewoonlijk een weefsel van vertind koperdraad, vervult twee functies. ...
-
Nieuws
Microfluïdisch correcte kunstlever
Chinese onderzoekers zeggen de beste lever-op-een-chip aller tijden te hebben geconstrueerd. Voor het eerst lijkt ook de microstructuur redelijk op die van een echte lever, claimen ze in het tijdschrift Analytical Chemistry. Zo’n lever is opgebouwd uit microscopisch kleine ‘lobules’, zeshoekige filter-eenheden met aanvoerende bloedvaten langs de zijkanten ...
-
Nieuws
Analytisch zweetbandje
Berkeley-onderzoekers hebben octrooi aangevraagd op een flexibel polsbandje dat minstens vier componenten in menselijk zweet kan meten in realtime. Handig voor sporters die tot het uiterste wensen te gaan, melden Ali Javey en collega’s in Nature. De flexible integrated sensing array (FISA) zou alarm moeten slaan als de ...
-
Nieuws
Nephydrogenase maakt waterstof
Aan de UvA is een uitgekleed ijzer-ijzerhydrogenase ontwikkeld dat efficiënt waterstofgas produceert zonder dat het roest. Stabieler dan een compleet enzym en goedkoper dan platina, claimt de groep van Joost Reek in Science Advances. Zulke ijzerhoudende hydrogenases, afgekort H2ases, worden al langer gezien als potentieel alternatief voor katalysatoren ...
-
Nieuws
AFM-naald forceert reacties
Met een AFM-microscoop kun je chemische reacties achteruit laten verlopen door atomen actief van hun plek te duwen. Als proof of principle verscheen zojuist een omgekeerde Bergman-cyclisatie in Nature Chemistry. Zo’n Bergmanreactie start met een ‘eendiyn’ waarin een of twee dubbele bindingen zitten en twee driedubbele bindingen. In ...
-
Nieuws
4D-print trekt voorspelbaar krom
Harvard-onderzoekers hebben een techniek ontwikkeld om 3D-prints te maken die op een voorspelbare manier vervormen bij contact met vocht. Net als levende planten doen, schrijven Jennifer Lewis en collega’s in Nature Materials. Ze omschrijven het als ‘biomimetisch 4D-printen’, waarbij tijd de vierde dimensie is. Je zou er bijvoorbeeld ...
-
Nieuws
Miljoen voor C1-chemie
Overheid en bedrijfsleven steken samen 1,1 miljoen euro in onderzoek naar de katalytische omzetting van methaan of methanol in iets nuttigers. In de eerste plaats worden er katalysatoren voor gezocht die stabieler zijn dan wat er nu beschikbaar is, meldt NWO Chemische Wetenschappen dat twee derde van het ...
-
Nieuws
Flesjes maken van fructose
Met furaandicarbonzuurmethylester kun je wellicht nog groenere colaflesjes maken dan met furaandicarbonzuur. Dat beweren althans chemiegigant DuPont en mega-graanhandel Archer Daniels Midland (ADM) in een persbericht. Ze zeggen het eerste bruikbare proces te hebben ontdekt dat fructose omzet in deze methylester, die ze de afkorting FDME meegeven. Het ...
-
Nieuws
Spaanse saffraan-check
Dankzij vloeistofchromatografie kun je voor het eerst goed zien of Spaanse saffraan echt uit Spaanse bloemen komt. Meestal niet dus, concluderen Spaanse en Tsjechische onderzoekers in het tijdschrift Food Chemistry. Dat er wordt gefraudeerd met deze peperdure smaakstof, die wordt gemaakt uit de stempels van een krokusachtige, werd ...
-
Nieuws
Resistentie de oorlog verklaard
De farmaceutische industrie wil collectief de resistentie tegen antibiotica te lijf. 85 bedrijven ondertekenden een intentieverklaring in die richting, die ze presenteerden tijdens het World Economic Forum in Davos. Voor het overgrote deel zijn het kleinere, gespecialiseerde farma- en biotechbedrijven, wat logisch is omdat die in de praktijk ...
-
Nieuws
Accu vol lithiumsuperoxide
Naast de lithium-ionaccu en de lithium-zuurstofaccu is er nu ook de lithiumsuperoxideaccu. Het bewijs dat hij bestaat is geleverd, claimden Amerikaanse onderzoekers onlangs in Nature. Dat superoxide (LiO2) is thermodynamisch instabiel en heeft maar heel weinig nodig om over te gaan in lithiumperoxide (Li2O2). Tot nu toe werd ...