Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 33
-
Nieuws
Ribosoom remt eiwitdiffusie
Hoe snel een eiwit door een cel beweegt, hangt sterk af van de lading. Positief geladen exemplaren blijven namelijk telkens aan de ribosomen hangen, ontdekte de Groningse onderzoeker Bert Poolman. Wellicht is het dus geen wonder dat de industriële productie van sommige van die eiwitten, door genetisch gemodificeerde bacteriën, in ...
-
Nieuws
Moleculaire diode als vochtsensor
In Leiden is een organorutheniumcomplex ontwikkeld dat werkt als diode zodra er water bij komt. Wellicht kun je er luchtvochtigheidssensoren van maken, suggereren Sense Jan van der Molen en collega’s in Nature Nanotechnology. Hun complex, werktitel 2-Ru-N, is positief geladen en elk exemplaar wordt omringd door vier PF6--tegenionen als tegenion. ...
-
Nieuws
Hydrides meten waterstof
Voeg een beetje zirkoon toe aan yttrium en je krijgt een materiaal dat verkleurt onder invloed van waterstofgas. De gasdruk waarbij dat gebeurt is instelbaar. Een ideale basis voor een goedkope waterstofsensor, stellen de Delftse hoogleraar Bernard Dam en Peter Ngene, inmiddels universitair docent in Utrecht. In Nature Communications leggen ...
-
Nieuws
Metalen meten waterstofdruk
Kleurrijke worsteling tussen zirkoon- en yttriumhydride. ‘Het is echt een toevalstreffer. Vaak willen wetenschappers zoiets niet weten, maar ik stel er prijs op dat het gezegd wordt’, begint de Delftse hoogleraar Bernard Dam. In zijn groep ontdekte postdoc Peter Ngene hoe je goedkope waterstofsensoren kunt maken van dunne yttriumfilms waaraan ...
-
Nieuws
3D-print, klaar terwijl u wacht
MIT-onderzoekers hebben een 3D-printer gebouwd die tien keer zo snel werkt als de huidige consumentenmodellen. Dat maakt een ‘klaar terwijl u wacht’-businessmodel mogelijk, schrijven John Hart en collega’s in het tijdschrift Additive Manufacturing. Wie daar geen abonnement op heeft, kan op de arXiv-preprintserver terecht voor een conceptversie. De ...
-
Nieuws
Huidcrème met Nobelprijs
Nobelprijswinnaar Sir Fraser Stoddart is aan het valoriseren geslagen. Deze week startte de verkoop van Noble-crème (sic) tegen huidveroudering, gebaseerd op Sir Frasers nanotechnologie. Noble wordt gebracht als ‘skin care with molecular precision’. Het bevat organic nano-cubes (ONC’s), kubusvormige kooitjes waarvan elke zijwand bestaat uit een cyclodextrinemolecuul. ...
-
Nieuws
Analytisch plakband
Om teststrookjes voor vloeistoffen ook geschikt te maken voor vaste stoffen moet je er geen papier voor gebruiken, maar plakband. Dat demonstreren Wei Shen en collega’s van Monash University, Australië, in ACS Applied Materials & Interfaces. Met hun chemical responsive adhesive tape (CAT) kun je bijvoorbeeld bepalen welke zware metalen ...
-
Nieuws
Maak van je mobieltje een microscoop
Iedereen kan nu zijn smartphone ombouwen tot fluorescentiemicroscoop. Biomedical Optics Express heeft de knutselbeschrijving gratis online gezet. Wei-Chuan Shih en collega’s van de University of Houston, Texas, bouwen voort op een techniek die ze een paar jaar geleden ontwikkelden om goedkope lensjes te maken van PDMS-siliconenrubber. Ze noemden het ‘inkjetprinten’ ...
-
Nieuws
Membraan reduceert koolstofdioxide
Dankzij een hittebestendig membraan van lanthaan, calcium en ijzeroxide kun je nu letterlijk de zuurstof uit koolstofdioxide zuigen. Het resterende koolstofmonoxide kan dan dienen als grondstof, claimen MIT-onderzoekers Xiao-Yu Wu en Ahmed Ghoniem in ChemSusChem. Het membraan (werktitel LCF-91, samenstelling La0,9Ca0,1FeO3-δ) heeft een perovskietstructuur waarin zuurstofatomen bij hoge temperatuur (denk ...
-
Nieuws
Magnetisch gemodificeerde plant
Om planten heel snel genetisch te modificeren moet je simpelweg de gewenste genen bevestigen aan ijzeroxide-nanodeeltjes. De combinatie strooi je over het stuifmeel en een magnetisch veld doet de rest, claimen Chinese onderzoekers in Nature Plants. Op zich is deze ‘magnetofectie’ niet nieuw. Ze is zelfs al gewoon in de ...
-
Nieuws
Ontdek je reactieve plekje
Door twee microscopische technieken te combineren, kunnen Utrechtse onderzoekers voor het eerst precies zien welke onderdelen van een katalysatordeeltje daadwerkelijk een reactie katalyseren. Daar zit meer variatie in dan gedacht, schrijven Hans Gerritsen, Bert Weckhuysen en collega’s in Angewandte Chemie. De Angewandte-redactie verhief het tot very important paper, nadat een ...
-
Nieuws
Zeoliet scheidt etheen van ethaan
In Spanje is een zeoliet gesynthetiseerd die etheen kan scheiden van ethaan zonder het chemisch te binden. Kwestie van flexibele poriën, schrijven onderzoekers van het Instituto de Tecnología Química in Valencia in Science. Die scheiding is vooral van belang voor de petrochemie, die zuiver etheen nodig heeft als grondstof voor ...
-
Nieuws
Kat zoekt tertiaire C-H
Nature presenteert een organodirhodiumcomplex dat geheel zelfstandig één tertiaire C-H binding in een molecuul kan activeren, terwijl het de rest met rust laat. Het werkt nog stereoselectief ook, claimen Huw Davies en collega’s van Emory University. Zulke C-H’s zijn van nature zo goed als inert. Nog niet zo lang geleden ...
-
Nieuws
Genen knippen in de hitte
In een composthoop in Ede is een Cas9-knipeiwit aangetroffen dat functioneert bij temperaturen tot 70 °C. Handig als je thermofiele bacteriën wilt modificeren die bij lagere temperatuur niet gedijen, schrijven John van der Oost en collega’s van Wageningen UR in Nature Communications. Een echte primeur is hun ThermoCas9 helaas niet. ...
-
Nieuws
Fotokatalyse helpt enzymkatalyse
Om peroxidase-enzymen op industriële schaal inzetbaar te maken moet je ze combineren met een waterstofperoxide-generator op zonlicht die precies voldoende levert. Zo kun je selectief C-H bindingen in koolwaterstoffen omzetten in C-OH, schrijven Frank Hollmann en collega’s van de TU Delft in het eerste nummer van Nature Catalysis. Die ...
-
Nieuws
Eiwit verpest zijn eigen synthese
Er zijn DNA-sequenties waar de eiwitsynthese letterlijk op stuk loopt. En dat is ook de bedoeling. E. coli gebruikt dit mechanisme om zijn magnesiumgehalte te regelen, schrijven Japanse onderzoekers in Molecular Cell. Om precies te zijn blijkt het mis te gaan wanneer een ribosoom een stuk of tien ‘zure’ aminozuren ...
-
Nieuws
AFM voelt DNA
Dankzij CRISPR-Cas kun je fouten in je chromosomen nu gewoon zien zitten. Mits je beschikt over een aangepaste AFM-microscoop, stellen onderzoekers van Virginia Commonwealth University in Nature Communications. De techniek is speciaal bedoeld om het aantal kopieën van een gen op een chromosoom te controleren, en te checken of die ...
-
Verdieping
Kort nieuws uit C2W 21 (2017)
Er moet nog heel veel gebeuren voordat de risico-beoordeling van chemische producten zonder dierproeven kan, blijkt uit een rapport van het Europese chemicaliënagentschap ECHA. Tot nu toe zijn alleen alternatieven beschikbaar voor de meest simpele tests. Ook is nog verre van duidelijk hoe je de resultaten ...
-
Nieuws
Areniumion betrapt
Areniumionen bestaan echt. Met een combinatie van NMR en operando-spectrometrie hebben Utrechtse onderzoekers deze omstreden reactie-intermediairen op heterdaad betrapt in de poriën van een zeoliet, schrijven Bert Weckhuysen, Marc Baldus en collega’s in het eerste nummer van het nieuwe tijdschrift Nature Catalysis. Tot nu toe was niet duidelijk wat er ...
-
Nieuws
Gesmolten metaal kraakt methaan
In een gesmolten metaallegering kun je methaan pyrolyseren tot waterstof en pure koolstof. Zonder dat er koolstofdioxide wordt gevormd, beloven Eric McFarland en collega’s van de University of California (Santa Barbara) in Science. De truc is dat je een metaal dat de omzetting katalyseert, zoals nikkel, platina of palladium, oplost ...