Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 176
-
Nieuws
Rioolslib wordt kunstmest
Twee Nederlandse afvalverwerkers onderzoeken of zoutzuur bruikbaar is om fosfaat terug te winnen uit rioolwaterzuiveringsslib. Als het lukt om er zo weer kunstmest van te maken, levert dat een forse bijdrage aan de sluiting van de fosfaatkringloop, zo suggereren ze in een persbericht. “Van al het gewonnen fosfaaterts wordt 80 ...
-
Nieuws
Vaste stoffen chemisch doorgelicht
Met een nieuwe röntgentechniek kun je de chemische binding bestuderen van koolstof- en zuurstofatomen, die in het binnenste van een ondoorzichtig materiaal zitten. Zo kun je bijvoorbeeld live polymerisaties, de vorming van nanomaterialen of de reacties in het binnenste van een accu volgen, schrijven Franse en Finse onderzoekers in Nature ...
-
Nieuws
Arseenbacterie afgeschoten
Het kan zijn dat er bacteriën bestaan die arseen kunnen gebruiken in plaats van fosfor, maar Felisa Wolfe-Simon heeft daar toch niet het bewijs voor geleverd. Dat valt op te maken uit acht ingezonden brieven die zojuist door Science online zijn gezet. De eind vorig jaar eveneens in Science gepubliceerde ...
-
Nieuws
Nieuw licht op moderne kunst
Met de nieuwste nabij-infraroodspectrometers kun je zien wanneer moderne kunst chemisch begint te degraderen. Conservatoren kunnen dan wellicht ingrijpen voordat de schade onherstelbaar is, zo schrijft een internationaal gezelschap in het tijdschrift Analytical Chemistry. Het gaat dan vooral om kunstvoorwerpen waarin kunststoffen zitten verwerkt. Die bestaan nog niet zo lang: ...
-
Nieuws
Ultraslechte cholesterol
Additie van methylglyoxal levert een vorm van cholesterol op die nòg beter aan vaatwanden plakt dan gewone slechte cholesterol. Wellicht komt het hierdoor dat ouderen en type 2-diabetici een verhoogde kans lopen op verstopte kransslagaders, zo claimen Naila Rabbani (University of Warwick, Engeland) en collega’s in het tijdschrift Diabetes. Het ...
-
Nieuws
In memoriam Hans Wijnberg
Een van de meest markante Nederlandse chemici is niet meer. Op 25 mei overleed prof.dr. Hans Wijnberg, emeritus hoogleraar organische chemie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Wijnberg (1922) was hoogleraar van 1960 tot 1988. In die tijd was hij de leermeester van een hele generatie vooraanstaande organici, waarvan Ben Feringa en ...
-
Nieuws
DNA ontrafeld
DNA-basenparen passen niet zo perfect op elkaar als je zou denken. Dat DNA-replicatie toch vrijwel altijd correct verloopt, zelfs als je het DNA-polymerase-enzym weglaat, ligt aan andere factoren. En aan de Vrije Universiteit hebben ze nu uitgerekend hoe dit mechanisme in elkaar zit, zo melden Matthias Bickelhaupt en collega’s in ...
-
Nieuws
Magnetron vangt jodium
Radioactief jodium laat zich simpel vastleggen in vast loodjodiumvanadiniet dat je veilig kunt opslaan. Kwestie van even in de magnetron, zo meldt Neil Hyatt (University of Sheffield) in het Journal of Nuclear Materials. Loodjodiumvanadiniet is een keramisch materiaal met de samenstelling Pb5(VO4)3I. Om het te maken liet Hyatt het jodium ...
-
Nieuws
Hoe je algen waterstof laat spuwen
Een vrij simpele ingreep moet voldoende zijn om algen meer waterstof te laten maken, en minder koolhydraten. Kwestie van de kat op het spek binden, of liever gezegd de enzymkatalysator op het ferredoxine. Tot die waterstofproductie zijn veel micro-algen en cyanobacteriën van nature in staat. Ze doen het echter alleen ...
-
Nieuws
Vervuild slib kostte 2,8 miljard
Verontreiniging van waterbodems met toxische stoffen heeft Nederland de afgelopen decennia gemiddeld 120 miljoen euro per jaar gekost. Dat valt op te maken uit een rapport dat ingenieursbureau DHV heeft gemaakt in opdracht van Greenpeace. Het bedrag is een ruwe schatting, gebaseerd op de capaciteit van de depots voor verontreinigd ...
-
Nieuws
Morfinevervanger gesynthetiseerd
De natuurlijke pijnstiller conolidine zou wel eens een ideale vervanger voor opiaten kunnen zijn. Dat claimen onderzoekers in Florida, die de eerste bruikbare syntheseroute voor dit zeldzame molecuul hebben bedacht. Glenn Micalizio en collega’s (Scripps Research Institute) hebben het tot nu toe alleen op muizen uitgeprobeerd. Die raakten van ...
-
Nieuws
Industrie pleit voor bio-etheen
Zodra Brussel de huidige importheffingen laat vervallen, is bio-ethanol concurrerend als grondstof voor wat nu nog ‘petro’-chemie heet. De lobby om dit voor elkaar te krijgen is in volle gang, zo onthulde de Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie tijdens haar traditionele voorjaarspersconferentie. Bij die gelegenheid werd tevens duidelijk dat ...
-
Nieuws
Vloeibaar kristal betrapt infectie
Vloeibare kristallen reageren op endotoxine en kunnen bacteriële infecties dus letterlijk aan het licht brengen. Als diagnostische test is het voorlopig niet bruikbaar maar dat komt vanzelf, zo schrijven Nicholas Abbott en collega’s (University of Wisconsin-Madison) op de website van Science. Endotoxine is een combinatie van lipiden en polysacchariden, die ...
-
Nieuws
LNG-fabriek kiest ruime sop
Shell laat een drijvende fabriek van 488 meter lang bouwen om aardgas vloeibaar te maken. Met een waterverplaatsing van 600.000 ton wordt het het grootste drijvende voorwerp uit de geschiedenis, zo laat het energieconcern weten in een persbericht. Het wordt tevens de eerste toepassing van wat Shell omschrijft als FLNG-technologie. ...
-
Nieuws
RNA is DNA niet
Bij het overschrijven van DNA naar RNA brengen menselijke cellen veel meer wijzigingen aan dan iedereen dacht. Het zijn bovendien gerichte wijzigingen. Kennelijk zijn er onbekende mechanismes aan het werk, zo meldt Vivian Cheung (University of Pennsylvania) op de website van Science. Het zet het centrale dogma van de moleculaire ...
-
Nieuws
Zijlstra grijpt in bij hbo
Halbe Zijlstra gaat hard ingrijpen bij het hbo. Alle docenten moeten voortaan op z’n minst een mastergraad hebben, en er komen landelijke toetsen voor de ‘kernvakken’ die het hart van de opleidingen vormen. Dat heeft de staatsecretaris vrijdagmiddag laten weten na afloop van de wekelijke ministerraad. Zijlstra denkt voor zijn ...
-
Nieuws
Organon: na Plan B nu ook Plan P
Het Life Science Park in Oss mag een tweede hoofdbewoner verwachten. Naast het restant van Organon moet een gloednieuw R&D-bedrijf op het gebied van women’s health en endocriene kankertherapieën verrijzen, met maximaal 250 werknemers. Initiatiefnemer is Pantarhei Biosciences uit Zeist. Het zogeheten Plan P is officieel ingediend zodra duidelijk was ...
-
Nieuws
Microreactor wordt groot
In Eindhoven is een modulaire micro-continureactor ontwikkeld met een productiecapaciteit van 100 ton vloeistof per jaar. Daarmee is de ‘flowchemie’ definitief het lab ontgroeid en klaar voor industriële toepassing, zo claimt het bedrijf Flowid dat deze ‘Plug & Produce Skid’ op de markt brengt. Het prototype werd donderdagochtend voor het ...
-
Nieuws
Kunstmatig depressieve muis
In de VS is een genetisch gemodificeerde muis gekweekt met hersenen die net zo functioneren als die van een mens met een erfelijke vorm van depressie. Zo kun je onder meer uitproberen of medicijnen iets tegen die depressie doen, schrijven onderzoekers van de University of Pittsburgh School of Medicine vandaag ...
-
Nieuws
Kaliumgebrek laat oude meester verschieten
Dat blauw pigment in oude schilderijen vaak bruin verkleurt, komt door weglekken van kalium gevolgd door een herschikking van kobalt- en zuurstofionen. Met behulp van synchrotronstraling hebben Franse en Britse onderzoekers dat vastgesteld, melden ze in Analytical Chemistry. Het pigment in kwestie heet smalt. Het is fijngemalen blauw glas dat ...