Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 130
-
Nieuws
Regelknop voor stamcellen
Zogeheten ‘polycomb chromobox’-eiwitten bepalen of stamcellen bij volwassenen zichzelf specialiseren, of dat ze zich liever vernieuwen tot verse stamcellen. Gaat er met die complexen iets fout dan kan bijvoorbeeld leukemie het gevolg zijn, stellen Groningse onderzoekers in Nature Cell Biology. Volgens Gerard de Haan en collega’s maken mensen minstens vier ...
-
Nieuws
Logisch schakelende bacterie
Van een doormidden geknipt eiwit kun je een logische AND-schakeling maken voor de aansturing van een micro-organisme. Een handige component voor de synthetische biologie, meldt PNAS. Het eiwit in kwestie heet T7 RNA polymerase. Het is afkomstig uit een bacteriofaag en het bevordert de expressie van bepaalde genen, die het ...
-
Nieuws
Urine verraadt slokdarmkanker
Aan de vluchtige stoffen boven een urinemonster kun je aflezen of iemand maag- of slokdarmkanker heeft. En dan heb je het niet eens over heel ingewikkelde biomarkers, blijkt uit een publicatie in Analytical Chemistry. Volgens onderzoekers van Imperial College London moet je speuren naar verhoogde concentraties aceetaldehyde, aceton, azijnzuur, hexaanzuur, ...
-
Nieuws
Landbouwgif met norovirus
Verse groente en fruit kan besmet raken met het norovirus via het water waarmee de kweker zijn pesticiden verdunt. Die pesticiden doen er namelijk weinig tot niets tegen, schrijven RIVM-onderzoekers Katharina Verhaelen, Ana Maria de Roda Husman en collega’s in het International Journal of Food Microbiology. Voor zover bekend is ...
-
Nieuws
Japan zuigt clathraten
Japanse onderzoekers hebben voor het eerst methaangas gewonnen uit clathraten op de oceaanbodem. Ze hopen het gas te kunnen inzetten als alternatief voor kernenergie, meldt de Britse omroep BBC. Die clathraten zijn ijskristallen waarin methaanmoleculen zitten opgesloten. Ze zijn stabiel bij lage temperatuu en hoge druk. Bekend ...
-
Nieuws
Natuurlijk geheugen voor kwantumcomputers
Voor het eerst is een natuurlijk mineraal gevonden dat alleen geleidend is aan het oppervlak. Goed nieuws voor de makers van kwantumcomputers, suggereert een publicatie in Nano Letters. De elektronen in zo’n ‘topologische isolator’ zitten als het ware aan hun plek vast: hun spin is gekoppeld aan hun beweging, met ...
-
Nieuws
HeLa, wat een raar genoom
Voor het eerst is het genoom van zogeheten HeLa-cellen gedetailleerd in kaart gebracht. Het makt duidelijk hoe groot het verschil met normale menselijke cellen is en hoe voorzichtig je dus moet zijn wanneer je HeLa-cellen als model gebruikt, melden onderzoekers van het European Molecular Biology Laboratory (EMBL) in Heidelberg. Die ...
-
Nieuws
Tasmaanse tumor doorgrond
Er gloort hoop voor de Tasmaanse duivel. Onderzoekers hebben achterhaald hoe de kanker, die de soort dreigt uit te roeien, het immuunsysteem omzeilt. Vanuit die kennis kan wellicht een vaccin worden ontwikkeld, schrijft een internationaal gezelschap in PNAS. Het probleem met die kanker, afgekort DFTD voor devil facial tumour disease, ...
-
Nieuws
Antibiotica werken toch anders
De hypothese dat antibiotica allemaal oxidatieve stress gebruiken om bacteriën te doden, kan de prullenmand in. Het ‘bewijs’ was inderdaad te mooi om waar te zijn, suggereren twee publicaties in het jongste nummer van Science. De hypothese dat alle antibiotica werken door reactieve zuurstofverbindingen (ROS) te genereren, verscheen in 2007 ...
-
Nieuws
Per ongeluk resistent
Dat bacteriën elkaars DNA oppikken is puur per ongeluk. Als ze door antibiotica in de stress worden gejaagd gebeuren er meer ongelukjes en daardoor verspreidt resistentie zich zo snel, suggereert de Spaanse onderzoeker Mohammed Bakkali in het tijdschrift Archives of Microbiology. Met die hypothese gaat hij dus lijnrecht in tegen ...
-
Nieuws
Nieuwe steun voor resveratrol
Resveratrol uit rode wijn doet misschien toch wat de fans er van verwachten. In elk geval blijkt er een achterliggend moleculair mechanisme te bestaan dat het vermeende anti-verouderingseffect kan verklaren, meldt opperresveratrolgoeroe David Sinclair deze week in Science. Dat effect zou dan moeten zijn dat SIRT1 wordt geactiveerd, een enzym ...
-
Nieuws
Wereldrecord spectrometrie naar Utrecht
Utrechtse onderzoekers hebben de massa gemeten van een stuk bacteriofaag van bijna 18 megadalton. Waarschijnlijk is het het grootste biochemische brok dat ooit in één keer door een massaspectrometer is gejaagd, suggereert een recente publicatie in Angewandte Chemie. Het vorige record stond op ongeveer 10 megadalton. Met hulp van het ...
-
Nieuws
Mof slaat methaan op
In de VS is een metal organic framework (mof) gesynthetiseerd dat ideaal lijkt voor methaanopslag. Er gaat bijna net zo veel in als in een lege gasfles met een identiek volume, maar dan wel bij slechts een kwart van de druk. En NU-125 (want zo heet het) is nog gemakkelijk ...
-
Nieuws
Zouto-immuunziektes?
Auto-immuunziekten lijken deels te worden veroorzaakt door teveel zout in ons eten. Het kan verklaren waarom multiple sclerose tegenwoordig veel vaker voorkomt dan vroeger, suggereren drie publicaties die deze week in Nature zijn verschenen. Waarbij wordt aangetekend dat Homo sapiens evolutionair nog altijd is aangepast aan Afrika beneden de Sahara, ...
-
Nieuws
Dipeptides uit de ruimte
Op het oppervlak van een komeet kunnen vrij gemakkelijk dipeptides ontstaan. Dat betekent nieuwe steun voor de hypothese dat de essentiële bouwstenen voor het aardse leven zijn ingezaaid door kometen of meteorieten, melden Amerikaanse onderzoekers in het Astrophysical Journal. Wat ze beschrijven is in feite een variatie op het Miller-Urey-experiment, ...
-
Nieuws
Fysici buigen wormen krom
Het wormpje C.elegans vertoont visco-elastisch gedrag met een niet-Newtonse, pseudoplastische component. Dat concluderen Canadese fysici die de huisdiertjes van de life sciences even hebben geleend om ze nu eens op hùn manier te mishandelen. Het zojuist in PNAS gepubliceerde onderzoek moet meer licht werpen op de manier waarop pootloze organismen ...
-
Nieuws
Anti-antraxrobot
Robotstofzuigers zijn handig gereedschap bij het zoeken naar antraxsporen na een biologische aanslag. Ze kunnen veel grotere oppervlakken bemonsteren dan menselijke hulpdiensten en met een beetje aanpassing zuigen ze net zo zorgvuldig, melden onderzoekers van het Amerikaanse Environmental Protection Agency. In het tijdschrift Environmental Science and Technology beschrijven ze hoe ...
-
Nieuws
Nieuwe ster in het lab
De goedkoopste chromatograaf ter wereld is een ster van filterpapier. Coat elke punt op een andere manier en je kunt een monster scheiden op een aantal verschillende criteria tegelijk. De detectiegrens voor individuele componenten ligt daarbij op attomolniveau, stellen Amerikaanse onderzoekers in het tijdschrift Analytical Chemistry. Laatste auteur Srikanth Singamaneni ...
-
Nieuws
CSI Falklands
De wolven die ooit op de Falkland-eilanden leefden moeten daar tijdens de laatste ijstijd gewoon heen zijn gelopen. Analyse van mitochondriaal DNA maakt dat waarschijnlijk, schrijven Australische onderzoekers in Nature Communications. Het lost een van de grote raadsels van de biologie op. Anno 2013 liggen de eilanden 460 km buiten ...
-
Nieuws
Rivierblindheid betrapt
Aan een biomarker in de urine kun je zien of iemand drager is van de parasiet die rivierblindheid veroorzaakt. En dus of je daar medicijnen tegen moet blijven geven, melden onderzoekers van het Scripps-instituut. Die parasiet is een tropische nematode (Onchocerca volvulus) die door muggen wordt overgebracht. Deze worm is ...