Alle artikelen van Arjen Dijkgraaf – Pagina 12
-
Nieuws
Vloeibaar metaal reduceert koolstofdioxide
Nature Communications presenteert een metaalelektrode die bij kamertemperatuur koolstofdioxide elektrochemisch kan reduceren tot elementaire koolstof. Wellicht kun je hiermee ooit op een energiezuinige manier het broeikaseffect te lijf, denken Torben Daeneke, Kourosh Kalantar-Zadeh en hun voornamelijk Australische collega’s. In een nogal overenthousiast filmpje beloven ze dat je hiermee CO2 rechtstreeks ...
-
Nieuws
Zure genen
In Amsterdam zijn de genen ontdekt die citrusvruchten zuur maken. Het zijn eigenlijk dezelfde genen die petunia’s blauw maken, stellen Ronald Koes, Francesca Quattrocchio en collega’s van het Swammerdam Institute for Life Sciences in Nature Communications. Bij zulke vruchten zit het sap in blaasjes, die eigenlijk uit hun krachten gegroeide ...
-
Nieuws
Meevoelende injectienaald
Nature Biomedical Engineering introduceert een drukgevoelige injectienaald die door solide weefsels prikt maar meteen stopt zodra de punt een holte bereikt. Het werkt puur mechanisch en als alles goed is ingesteld kan er heel weinig misgaan, suggereren Jeff Karp en collega’s van Harvard Medical School. Ze willen hun intelligent injector ...
-
Nieuws
DNA 2.0 met acht letters
Science presenteert het eerste synthetische DNA met acht letters in plaats van vier. Het werkt verder net zoals gewoon DNA en je kunt het zelfs al vertalen naar achtletter-RNA, stellen Steven Benner en collega’s van Firebird Biomolecular Sciences uit Alachua, Florida. Eerdere pogingen om de genetische code uit te breiden, ...
-
Nieuws
Gekrompen porie weegt peptides
Groningse en Leuvense onderzoekers zijn een stap dichter bij een goedkope, draagbare massaspectrometer die korte eiwitketens ‘weegt’. Ze wisten nanoporiën zo ver te vernauwen dat die peptides er niet te snel meer doorheen glippen, schrijven ze in Nature Communications. Ze zijn nog niet zo ver dat ze het peptide als ...
-
Nieuws
Zelfassemblage in beeld
Amfifiele moleculen in een vloeistof vormen soms eerst een tweede vloeistoffase voor zichzelf, die ze vervolgens gebruiken om comfortabel aan zelfassemblage te kunnen doen. Onderzoekers van de TU Eindhoven zagen het gebeuren, melden ze in Nature Chemistry. Zulke amfifiele moleculen hebben een hydrofiele kop en een hydrofobe staart. In water ...
-
Nieuws
Chemie vervangt computer
Op oscillerende reacties kun je een ‘chemische computer’ baseren die patronen herkent in data. Althans volgens Lee Cronin en collega’s van de University of Glasgow, die het tamelijk bizarre plan vorige week openbaarden via de preprintserver chemRxiv. Het grootste voordeel zou moeten zitten in een energiegebruik dat in principe vele ...
-
Nieuws
Oogzenuw in aanbouw
De rijping van ganglioncellen verbetert als je ze kweekt in combinatie met astrocyten. Glaucoom beschadigt de retinale ganglioncellen (RGC’s) in het netvlies, die signalen doorgeven via lange uitlopers die samen de oogzenuw vormen. Om die oogziekte in vitro te bestuderen, zijn recepten ontwikkeld die pluripotente stamcellen laten uitgroeien tot RGC’s, ...
-
Nieuws
Natuurlijk duo vervangt morfine
Koppel een natuurlijk neuropeptide aan squaleen uit een haaienlever en je krijgt een pijnstiller die langer werkt dan morfine, en vermoedelijk minder verslavend is. Dat beloven Parijse onderzoekers deze week in Science Advances. Dat neuropeptide heet Leu-enkefaline, afgekort LENK. Het bestaat uit vijf aminozuren, met leucine aan het uiteinde, en ...
-
Nieuws
Transcriptiefactoren tegen diabetes
Menselijke alvleeskliercellen, die niet betrokken zijn bij de insulineproductie, kun je in principe herprogrammeren zodat ze wél insuline gaan aanmaken. Wellicht kun je zo ooit diabetes type 1 verhelpen, stellen Pedro Herrera en collega’s van de universiteit van Genève in Nature. Bekend was al dat dat bij muizen min of ...
-
Nieuws
Chaotisch koper kweekt propanol
Om koolstofmonoxide efficiënt om te zetten in n-propanol heb je koperdeeltjes nodig waarvan het oppervlak zo ruw mogelijk is. Dat valt op te maken uit een Canadese publicatie in Nature Catalysis. Het is bepaald niet de eerste elektrochemische omzetting van CO op een koperkatalysator. Maar dat het redelijke hoeveelheden oplevert ...
-
Nieuws
Chaperonne houdt prionen gezond
Prionziektes zoals die van Creutzfeldt–Jakob zijn mogelijk te onderdrukken met een moleculaire chaperonne die de verantwoordelijke prioneiwitten stabiliseert in een onschadelijke stand. BIj apen werkt het al een beetje, claimen Japanse onderzoekers in Nature Biomedical Engineering. Zo’n chaperonne is zelf meestal ook een eiwit, maar in dit geval is het ...
-
Nieuws
Reservemetabolisme redt tumor
Tumoren beschikken over een tweede vetzuurmetabolisme om bouwstenen mee aan te maken voor hun celmembraan. Geen wonder dat die resistent zijn tegen medicijnen die het normale metabolisme remmen, melden Vlaamse onderzoekers in Nature. Dat celmembraan vraagt enkelvoudig onverzadigde C18-vetzuren, dus met één dubbele binding in een keten van achttien koolstofatomen. ...
-
Nieuws
Een goede darmflora beurt je op
Er is écht een statistisch verband tussen depressieve klachten en de samenstelling van je darmflora. Dat stellen Vlaamse onderzoekers die voor het eerst voldoende studiemateriaal ter beschikking hadden om zoiets te durven beweren. Vlaamse media hebben zich er massaal op gestort. Zelfs de degelijke zakenkrant De Tijd vroeg zich al ...
-
Nieuws
Enzym maakt PET-alternatief nog groener
Met een commercieel verkrijgbaar enzym kun je van PEF een nog groener alternatief voor PET maken. Dan heb je namelijk geen zware metalen meer nodig om de polymerisatie te katalyseren, schrijven Katja Loos en collega’s van de Rijksuniversiteit Groningen in ChemSusChem. Tot nu toe lag bij dat PEF (voluit polyetheenfuranoaat) ...
-
Nieuws
Koolstofdioxidevanger uit de oude doos
Chem presenteert organische moleculen die de verwijdering van koolstofdioxide uit rookgassen een stuk energiezuiniger kunnen maken. Vooral omdat ze zich bij een relatief lage temperatuur laten regenereren, schrijven Radu Custelcean en collega’s van Oak Ridge National Laboratory. Het gaat om glyoxaal-bis-iminoguanidine (GBIG), een verbinding die al in 1898 voor het ...
-
Nieuws
Turbo voor gentherapie
Gentherapie tegen duchenne en andere erfelijke spierziektes wordt een stuk effectiever dankzij een ‘moleculaire turbomotor’ die de ingebrachte genen harder laat werken. Bij muizen lukt het al, melden Thierry VandenDriessche, Marinee Chuah en collega’s van de Vrije Universiteit Brussel in Nature Communications. Die turbo is een cis-regulatory module (CRM), een ...
-
Nieuws
IJzerhydroxide spaart brandstofcel
Met ijzerhydroxide op platina-nanodeeltjes kun je waterstof ongekend efficiënt ontdoen van koolstofmonoxide. Het werkt dertig keer beter dan het gebruikelijke platina op ijzeroxide, beloven Chinese onderzoekers in Nature. Die CO-verwijdering is nodig wanneer je met je waterstof een PEM-brandstofcel wilt voeden. Daar zitten meestal ook platinadeeltjes in als katalysator, en ...
-
Nieuws
Anorganisch afbreekbare lignine
Om biomassa beter verwerkbaar te maken moet je je planten genetisch modificeren zodat ze andere bouwstenen gaan aanmaken voor hun lignine. Bijvoorbeeld curcumine, stellen Gentse onderzoekers in Nature Plants. In de natuur lijkt dat lignine te ontstaan door tamelijk willekeurige polymerisatie van een rommelpotje van monomeren dat per plant verschilt. ...
-
Nieuws
3D-geprinte actie op het water
Advanced Materials Technologies presenteert een 3D-geprinte robotarm die drijft op water en samentrekt onder invloed van een magnetisch veld. Orlin Velev en collega’s van North Carolina State University zoeken nog naar zinnige toepassingen voor hun idee, blijkt tussen de regels door. Wel stellen ze alvast voor om hun printjes in ...